Kaart van Eindhoven 1583 

Frans Hogenberg kaart
Eindhoven belegerd en ingenomen door de graaf van Mansveld, 23 april 1583. De troepen onder Bonnivet verlaten de stad en de troepen van Mansveld staan klaar om de stad in te trekken. Met onderschrift van 8 regels in het Duits en 5 regels in het Frans.  

Beleg van Eindhoven van 1583, kaart gemaakt door Frans Hogenberg, circa 1585/1590.

Tijdens de Nederlandse Opstand (80-jarige oorlog 1568 - 1648).
Niet alleen de onvrede met de kerk maar ook een economische crisis was de aanleiding tot onrust. Prins Willem van Oranje, die door een huwlijk met Anna van Buren heer van Eindhoven was geworden, reageerde niet op de beeldenstorm; wel reageerde hij op de brand en eiste dat de markt en de straten zouden worden rechtgetrokken. De persoon die wel reageerde op de beeldenstorm was hertog van Alva, die in naam van de Koning 22 inwoners voor eeuwig verbande en hun goederen verbeurd verklaarde. De 80-jarige oorlog was begonnen. Afwisselend namen de Spaanse en de Prinselijke troepen de stad in. Na de inname van Eindhoven in 1583 werd de stad ontmanteld in opdracht van landvoogd hertog van Parma. De wallen werden geslecht. Dit was een grote klap voor Eindhoven. Een groot deel van de nijvere bevolking vertrok naar de textielcentra Leiden, Haarlem, Amsterdam of het Duitse Goch. Eindhoven was na de ontmanteling ingestort. Van de 450 huizen stonden er nog maar 40 overeind. Eindhoven heeft al zo geleden onder het geweld van de 80-jarige oorlog dat het een accoord sluit met Woensel, Gestel, Strijp, Stratum en nog enkele andere plaatsen in de regio, dat ze zich gezamenlijk zullen overgeven aan het geweld. Vooral na de inname van Den Bosch in 1629 was er veel geweld. De troepen die langs kwamen plunderden alle dorpen en namen geregeld bewoners mee het bos in om ze daar door martelingen al hun geld te laten afstaan. Eindhoven werd staats, de katholieke kerk gesloten.
Arthur van Gansewinkel
klik op kaart voor vergroting of deze link https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8a/Eindhoven_Hogenberg.jpg 
Deze originele antieke druk is afkomstig van 'Novus de Leone Belgico eiusque topographica atque historica descriptione liber', gepubliceerd uit 1583 door Michael Eytzinger. Voor het eerst gepubliceerd in 1583 en voortdurend uitgebreid met verslag van de gebeurtenissen in de Nederlandse oorlog vanuit het Spaanse oogpunt. Dit werk omvatte de eerste cartografische representatie van de Lage Landen als Leo Belgicus. De totale afmeting is ca. 36 x 27,5 cm. De afbeeldingsgrootte is ca. 27 x 19 cm.
Michael Eytzinger (Freiherr Michael von Aitzing, Aitzinger, Eyzinger of Eitzing) (ca. 1530-1598), was een Oostenrijkse edelman, diplomaat, historicus en publicist, die verschillende werken schreef en publiceerde, waaronder een gerenommeerd volume dat de principes van een genealogisch nummeringssysteem beschrijft, een Ahnentafel genoemd, dat nog steeds in gebruik is. Gegraveerd door Frans / Franz Hogenberg (1535-1590) was een Duits / Vlaamse cartograaf uit Brabant. Hij tekende kaarten voor Nederlandse, Duitse en Engelse uitgevers. Hij werd waarschijnlijk getraind door zijn schoonvader Hendrik Terbruggen.

bovenstaande kaart is aanwezig in het rijksmuseum 
Klik hier of op bovenstaande kaart voor een vergroting

Kaart van het beleg van Eindhoven in 1583, door W. Baudartius, 1612.  
Kopergravure 13×20 cm uitgegeven door Michael Colinius te Amsterdam.
Verschenen in "Guerres de Nassau" , 1616.

Belegering van Eindhoven in 1583

Het Beleg van Eindhoven was een belegering van de stad Eindhoven in het noorden van het Hertogdom Brabant (tegenwoordig Noord-Brabant) die duurde van februari 1583 tot 23 april 1583, tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Na een beleg van drie maanden volgde een eervolle overgave van de Eindhovense bezetting en werd de stad ingenomen door Spaanse troepen.{ Bron wikipedia }