100 jaar geleden in 1920 ontstond "groot Eindhoven" door samenvoeging van de omliggende dorpen.
Nu moet Eindhoven weer groeien wil ze de vijfde stad blijven?
Wordt Groningen's de zesde gemeente of toch de vijfde?
Of .... is Eindhoven over een aantal jaar de vierde gemeente van NL?
Almere is een stad en gemeente in de Nederlandse provincie Flevoland, in de polder Zuidelijk Flevoland. De gemeente bereikte in oktober 2016 de 200.000ste inwoner.
Op 1 januari 2024 telt het 226500 inwoners .
(207094 in 2018).
De gemeente Tilburg omvat naast de gelijknamige stad Tilburg tevens de dorpen Berkel-Enschot en Udenhout. Per 1 januari 2024 had de gemeente 229836 inwoners (215.579 in 2018), waarmee het de zevende gemeente van Nederland is.
De gemeente Eindhoven omvat naast de gelijknamige stad Eindhoven tevens het dorp Acht en de uitbreidingslocatie Meerhoven. De gemeente telt 246417 inwoners op 1 januari 2024. In febr. 2019 is Eindhoven verder gegroeid naar 231.584 inwoners.
De gedwongen fusie met Nuenen waar zo'n 23.000 mensen wonen gaat definitief niet door. Provinciale Staten hebben dat eind februari 2019 besloten
Groningen is een gemeente in de Nederlandse provincie Groningen, gecentreerd rond de stad Groningen. De gemeente had per 1 januari 2024 243768 inwoners. Groningen groeit echter door een fusie op 1 januari 2019 met de buurgemeenten Haren en Ten Boer uit tot een stad met meer dan 229.431 inwoners. De groei is onvoldoende geweest om Eindhoven voorbij te gaan. Groningen had zelfs te maken met een uitstroom van inwoners.
De geboorte van iedere nieuwe inwoner in Eindhoven of Haarlem telde. Het is ook wel de "wedloop der baby's" genoemd in de Telegraaf.
Iedere stad had zo zijn strategie, zie Haarlems dagbald hieronder. In Haarlem ging het gerucht dat Eindhovense mannen, rijkelijk beloond, de Haarlemse meisje gingen verleiden en dan hun naar Eindhoven lokte om daar te trouwen. Dubbele winst was dat: Haarlem één bewoner minder en Eindhoven één meer.
Men waarschuwde wel dat Eindhovense mannen ongezellig waren, omdat Eindhoven zo'n 400 cafe's had. Eindhovense mannen, zouden niets anders doen dan biljarten, kaarten en bierdrinken.
Ook zouden Haarlemse gezinnen een premie krijgen als zich zouden vestigingen in Eindhoven. Ook was het verwijt dat Eindhoven "volksvreemde" mensen zou aantrekken uit Drente, Overijssel en Limburg.
Meer prachtige onzinverhalen uit die tijd in onderstaande Haarlems dagblad van 8 oktober 1960. Zal best een keer iemand getrouwd zijn met iemand uit Haarlem, maar de economische groei was vooral de moter van de Eindhovense groei. In 2018 speelt dit nog steeds.
Haarlem eindelijk verslagen, is de krantenkop in Trouw op 28 febr. 1961. In 2018 is Haarlem met huidige 159.340 inwoners in de loop der jaren gezakt naar de 12e plaats op de lijst van grote gemeenten in Nederland. Op 1 nov. 1960 hadden ze nog 169.523 inwoners. Uiteindelijk werd Haarlem "verslagen" met 24 inwoners Haarlem had 23 febr 1961 het aantal 169.579 inwoner en Eindhoven had er op die dag 169.603. Op maandagmiddag 27 febr om 3 uur kondigde de sirenes aan dat Eindhoven de vijfde was. Het Eindhovensdagblad had al twee dagen eerder al een pagina grote advertentie geplaatst: "Eindhoven de 5-de stad van Nederland".
Officieel is s' avonds de 27e, tijdens de gemeenteraadsvergadering "ongewild" de vijfde stad gevierd.
Het was vooral een feest voor de inwoners van Eindhoven, die zoals nu nog steeds iedere gelegenheid aangrijpen om een feestje te vieren. De brabantse mentaliteit zit dan al diep in de stad
Op dit kruispunt van vele wegen davert het lied van de arbeid..... In zijn kantoren, fabrieken en laboratoria schrijft Eindhoven het machtige epos van de industriële expansie..... Eindhoven, welvaartsbron, vijfde stad des lands, geniet een wereldfaam. Een faam, die berust op zijn kwaliteits-produkten. Want kwaliteit- tot de uiterste perfectie opgevoerd - is hier traditie.Kwaliteit is hier ereplicht.
Maar Eindhoven is niet alleen dynamisch, het is ook veelzijdig. Het is werk-stad, studie-stad èn woon-stad tegelijk. De Technische Hogeschool, schouwburgen, musea, concertzalen cultiveren de geest..... Parken, plantsoenen, sportterreinen, frisse moderne wijken maken van Eindhoven een riante woonstad, waar het prettig is om te werken en te leven.
Eindhoven, het dynamische hart van Nederland, actief en „bij-de-tijd", wenst traditiegetrouw u allen een gelukkig Kerstfeest en een voorspoedig Nieuw Jaar!
De grote fabrikanten van Eindhoven adverteerden diverse jaren in alle landelijke en regionale kranten om de stad en vooral hun producten te promoten. Deze advertentie is van 23-12-1961. De adverteerperiode was van 1950 tot 1961 en altijd om het land een gelukkig Kerstfeest en een voorspoedig Nieuw Jaar! te wensen.
B en W van Eindhoven hadden zich al wekenlang voorgesteld, dat deze statistische overwinning op Haarlem ongemerkt voorbij moest gaan. "Deze groei van twee onafhankelijke ontwikkelingen in Eindhoven en Haarlem is strikt genomen geen overwinning die gevierd moet worden", meende burgemeester Witte. Maar hij had buiten de spontane reactie van de burgerij gerekend, die al weken de zware strijd in de pers volgde. ln de binnenstad gingen de vlaggen uit, nadat om drie uur de sirenes in de stad loeiden. Het barre weer deed de
muzikale wandelingen van de
achttien Eindhovense harmonieën 's avonds goeddeels in het
water vallen, maar de aula van
het voormalige gymnasium
Augustinianum, waar de gemeenteraad in een half uur tijds
een korte agenda had afgewerkt, Daar marcheerden juist aan het einde van de raadsvergadering van Eindhoven de trommelende en blazende mannen van lnfanteriebataljon Chassé van het garnizoen Eindhoven de raadzaal binnen.
Eindhovense bloemisten hadden de zaal buiten medeweten van B en W versierd en middenstanders en een coöperatie zorgden voor feestgaven, die doodleuk op de raadstoelen stonden, toen de officiële vergadering begon.
HOED EN PALING
Burgemeester Cremers van Haarlem werd met een ovatie ontvangen toen hij binnenkwam. Hij was volkomen verrast door de vele feestgaven die Eindhoven voor hem in petto had. Het meest originele geschenk kwam misschien nog van Jan Spoorenberg, een echte oude Eindhovenaar die In oprecht Eindhovens dialect getuigde van geeft de oudste Eindhovense industrie: de hoge hoeden-industrie, want vóór Philips en de DAF een lamp of auto maakten exporteerde Eindhoven al hoge hoeden. „Ik heb Kennedy en Eisenhower al een
zijden hoed op het hoofd gezet en als ik
het Chroesjtsjov ook zou mogen doen,
dan waren alle problemen opgelost,
want mensen met zijden hoeden op
vechten nooit", aldus de „behoeder der mensheid"
Met zo'n hoed kan burgemeester Cremers nu mooi zijn. Haarlems burgervader trakteerde die van Eindhoven en de complete Eindhovense raad op vette paling uit Spaarndam, waaronder het oudste raadslid van Eindhoven, de heer Van England, als het ware werd bedolven.
Tot laat in de avond duurde het feestgedruis in Eindhovense cafe's voort.
foto's archief.nl en RHCe
verslag Volkskrant 28-02-1961 en De Tijd De Maasbode 28-02-1961 (Delpher.nl)
Het kengetal van de gemeente Eindhoven zal voor de telefoonabonnees binnen het district Eindhoven met ingang van 1 november 1965 040 worden. Het telefoondistrict Eindhoven omvat de netten, die beginnen met netnummer 049. Voor de abonnees aangesloten op de andere netten in het land gaat de wijziging pas in op 1 november 1966. Zij moeten tot die datum dus nog het oude ken getal 04900 blijven draaien. Aan de verkorting van kengetallen van andere gemeenten, o.a. Haarlem en Hilversum wordt nog gewerkt.
Eindhoven, Geldrop, Heeze, Knegsel, Leende, Nuenen, Riethoven, Sterksel, Valkenswaard,
Veldhoven, Waalre, Westerhoven, Wintelre.
Sinds 1 november 1956 hebben Eindhovense telefoonabonnees het kengetal 040. Eindhoven had voorheen het getal 049. Ook Rotterdam 010, Amsterdam 020 en Utrecht 030 kregen in die periode hun kengetal.
Lees ook:
Begin jaren telefonie in Eindhoven en volledige telefoonboek Eindhoven 1915
Een oude telefoongids is veel waard. Ondanks dat iedere woning in Nederland een telefoonboek of PTT gids kreeg zijn oude telefoongidsen van het Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie, later de KPN, op dit moeilijk verkrijgbaar.
In 1949 werden er zo'n 185.000 exemplairen gedrukt, in 1984 is dit gestegen naar 8 miljoen gidsen.
De gidsen van 1984 zijn niet meer samengesteld uit de aansluitingen in het betreffende telefoondistrict, maar vermelden de telefoonnummers in de plaatsen waar men in het dagelijks leven het meeste mee te maken heeft (het verzorgingsgebied). Het aantal gidsen neemt daardoor toe van 24 (districten) tot 50 (verzorgingsgebieden).. Ook de indeling van de gidsen is gewijzigd. Het oude systeem waarin de namen voor de nummers worden vermeld keert terug.
Begin januari 1984 begint de PTT met de verspreiding van de gidsen. In tegenstelling tot voorgaande jaren wordt die in een oplage van acht miljoen huis-aan-huis rondgebracht. Ook de huishoudens zonder telefoon (ongeveer tien percent van de bevolking)ontvangen dus een telefoonboek gratis.
Delpher heeft samen met het museum voor Communicatie de telefoonboeken tot 1950 online gezet. Lastig doorzoekbaar.
Meer info in het boek: "Honderd jaar telefoon : geschiedenis van de openbare telefonie in Nederland 1881-1981"