Veel gaat er veranderen in Eindhoven maar het NS-station blijft .
"Het lichtpunt van het zuiden"
De oplichtende letters werden dinsdag aangezet door regiodirecteur Wendy de Wild van ProRail, regiodirecteur Magdalena Piotrowska van NS en burgemeester John Jorritsma van Eindhoven. Acht stations in Nederland dragen nu het predicaat ‘Centraal’.
Magdalena Piotrowska van NS zegt: “Het station van Eindhoven is een station met allure. Want het is het grootste station van Brabant met dagelijks ruim 65-duizend in- en uitstappers in 2019. En een symbool van de moderne tijd. Met nu een nieuwe fase in de rijke historie: Eindhoven Centraal.”
Volgens wikipedia krijgen alleen de stations met meer dan 40.000 in- en uitstappers per dag de aanduiding 'Centraal'. De Eindhovense cijfers geven in 2018 al aan dat het er zo'n 75.000 reizigers per dag zijn.
De opwaardering tot ‘Eindhoven Centraal’ staat volgens burgemeester Jorritsma van Eindhoven symbool voor de groei van de stad. “Het gebied rondom het station staat voor een enorme transformatie. In 25 jaar tijd wordt dit huidige kantorengebied omgevormd tot een aantrekkelijk en klimaatbestendig woon-, werk- en verblijfgebied voor 20.000 inwoners. Dat doet de gemeente samen met de provincie Noord Brabant en het Rijk. Dit nieuwe deel van de stad wordt de poort naar de Brainport regio en het NS-station speelt hierin een cruciale rol. Als OV-knooppunt is het de ambitie om de Randstad met Düsseldorf te verbinden en vanuit hier worden de verschillende High Tech campussen met elkaar verbonden. Over een paar jaar komen er twee fietsenstallingen voor meer dan 10.000 fietsen.”
Foto's boven bron twitter : @ProRail @cescoholtus @Ericdrent1 @charlottetes
In 1866 wordt het eerste treinstation van Eindhoven geopend. Het was alleen een spoorlijn naar Den Bosch en Tilburg.
Dit station is nog door Vincent van Gogh in 1885 geschilderd "een zondag in Eindhoven".
Pas In 1869 kwam er een spoorlijn tussen Utrecht – 's-Hertogenbosch – Eindhoven. Toen pas werden de grote rivieren de Waal en de Maas overbrugd en was het spoorwegnet in het Noorden met dat van het Zuiden met elkaar verbonden. In 1885 verbouwd en in 1912 afgebroken.
Veel informatie en oude spoorkaarten op: https://nl.wikipedia.org/wiki/Geschiedenis_van_de_spoorwegen_in_Nederland
Hieronder een ingezonden brief uit 1856 om te zorgen dat Eindhoven aangesloten wordt op de spoorlijn.
Van 1916 tot 1956 stond in Eindhoven een stationsgebouw uitgevoerd in strakke lijnen en sober van uiterlijk. Dit stationsgebouw is ontworpen door spoorwegarchitect Dr. Ir. G.W. van Heukelom Eigenlijk is het oude station in fase verbouwd tot dit nieuwe gebouw. Pas in 1916 was het nieuwe station klaar.
Belangrijk was de opening van de Lijn Eindhoven - Weert in 1913. Bijzonder was dat deze spoorlijn tot Geldrop als hoogspoor is aangelegd zodat diverse trambanen en wegen vrijbleven. Ook de brug over het Eindhovens kanaal was in die tijd bijzonder.
De lijn Eindhoven-Weert (1909-1913), een zeer omvangrijk project dat niet alleen bestond uit de bouw van de nieuwe stations Eindhoven en Weert, maar ook de tussengelegen, kleinere stations Geldrop, Heeze, Maarheeze, Tongelre en Sterksel, tezamen met de seinhuizen en wisselwachterswoningen.
In maart 1954 begint men met de bouw van het nieuw station. Architect is ir. Koen van der Gaast, op dat moment 31 jaar. Het station zal 46 meter breed, 31 meter diep en elf meter hoog worden. De nieuwe stationshal die even breed zal zijn
als de voorgevel, 16 meter diep en tien
meter hoog.
Onder het stationsgebouw komt een
stalling voor tweeduizend rijwielen.
Bij het stationsgebouw komt
een vrijstaande klokketoren van 25 meter hoogte. [klokkentoren in de nieuwe spelling]
Door aanleg hoogbouw richting Tilburg is de ligging van het nieuwe station ongeveer 100 meter in noordelijke richting gebouwd, Hierdoor is het stationsplein ontstaan. De Woenselse spoorwegovergang is met het hoogspoor verdwenen, Deze overgang was groot probleem voor Philipswerknemers die soms lang moesten wachten door het drukker wordende treinverkeer.
Openingsverslag NS-Station Eindhoven in 1956
De president van de Nederlandse Spoorwegen, ir. dr. F.Q. den Hollander, heeft vrijdagmiddag 10 augustus 1956 het nieuwe stationsgebouw te Eindhoven officieel geopend.
De Burgemeester van Eindhoven, mr. H. A. M. T.Kolfschoten, noemde bij die gelegenheid het nieuwe station een stedenbouwkundige en architectonische aanwinst voor Eindhoven. Het station, zo zei hij, is doelmatig, uitnodigend, fris, krachtig en feestelijk. Het is de poort van het nieuwe Eindhoven, die iets ademt van de geest en de vitaliteit van de stad. Hulde bracht burgemeester Kolfschoten vooral aan de architect van de
Nederlandse Spoorwegen, ir. K. van der Gaast, die bij de officiële ingebruikneming van zijn schepping zijn 33-ste verjaardag vierde.
Eindhoven - Brussel
1930
1866 - 1959 Meer informatie Bels lijntje
Eindhoven - Bazel
via Venlo -Keulen
Via Eindhoven
1915
3 sneltreinen met het zuiden
waarvan 1 met restauratie
Het station Eindhoven ligt op een knooppunt van drie trajecten: Venlo - Eindhoven, Breda / ’s Hertogenbosch - Eindhoven en Eindhoven-Weert en is het grootste van de twee
Eindhovense stations: Eindhoven en Beukenlaan geopend op 23 september 1971 dit station is sinds 13 december 2015: Eindhoven Strijp-S.
Het huidige station stamt uit 1956. In 1942 werden tijdens de Tweede Wereldoorlog als gevolg van luchtbombardementen 250 panden verwoest in de stad Eindhoven. Ook het toenmalige station werd hierbij licht geraakt.
In plaats van een grootschalige herstel operatie greep de gemeente Eindhoven de veroorzaakte schade aan om een uitgebreid wederopbouwplan te introduceren die alle problemen waar de stad voor de oorlog mee kampte, zou oplossen en tegelijkertijd een nieuwe start voor de stad zou betekenen. Het
wederopbouwplan (1946) beoogde een verregaande reconstructie van het stadscentrum dat in 2000 225.000 inwoners zou moeten kunnen bedienen.
In de ogen van de bestuurders moest Eindhoven een echte stad worden met
een nieuw stadhuis, een cultureel centrum,
winkelstraten, brede verkeerstraten en monumentale verkeerspleinen.
Ook het spoorwegtracé werd aangepast in het nieuwe stedenbouwkundige plan. Er werd een nieuwe verhoogde spoorbaan ontworpen op een naar het noorden verlegd tracé. Met het verhogen van de spoorbaan en de sloop van de omliggende woningen werd een oorspronkelijke barrière in de stad opgeheven en grote ruimte gecreëerd voor de uitbreiding van het stadscentrum. De bouw van een nieuw station paste binnen deze planologische reconstructie. Het oude
station van G.W. Heukelom werd in 1956 afgebroken ten behoeve van een nieuw station door ir. K. van der Gaast (chef afdeling Gebouwen NS)
Het ontwerp van ir. Koen van der Gaast voor het Eindhovense stationsgebouw bestaat uit twee onderdelen: een hoofdgebouw en een 140 meter lange perronoverkapping. De voorgevel van het station bestaat uit een monumentale glaswand met een verticale geleding en is net als het interieur van het gebouw in een sobere, modernistisch stijl ontworpen, met nadruk op gladde en moderne materialen. De pui rust op een colonnade van zwart gepolijst hardsteen, waaronder zich de entrees bevinden.
Van der Gaasts ideeën over verkeersstromen komen tot uiting in de grote hal die dienst doet als ontvangst- en entreehal. Het hoofdgebouw bestaat uit een grote hal
waaromheen verschillende faciliteiten voor het reizende verkeer zijn gegroepeerd.
De routing binnen het stationsgebouw lag in het verlengde van personentunnel en de voetgangerstracés buiten. Hierdoor kon de reiziger van vervoersmiddel wisselen
zonder het wegverkeer te kruisen. Aan de zuidzijde van de hal zijn de verschillende
entrees gesitueerd en aan de noordzijde het plaatskaartenkantoor met de loketten. Het open karakter van het gebouw moest de dynamiek van de verkeersstromen zichtbaar maken. Ook had Van der Gaast een duidelijke opvatting over het scheiden van functies. Het westelijke deel van het gebouw dat uitloopt in een reizigerstunnel richting de achterliggende perrons was bestemd voor
passagiers, terwijl het oostelijke deel bestemd was voor het goederenverkeer.
In 1991 werd aan de andere zijde van de passagierstunnel een tweede volwaardig stationsgebouw gebouwd naar een ontwerp van architect J. Bak. Hierdoor is het station ook van de andere stadszijde bereikbaar. Aanleiding voor de bouw van een tweede stationscomplex is de aanwezigheid van de, in 1956 gestichte, Technische Universiteit Eindhoven en bijbehorende campus die aan de noordkant van het stadscentrum zijn gelegen.
Ook het busstation is met de komst van het tweede gebouw naar de noordkant verhuisd waardoor de TU optimaal bereikbaar is vanaf het station.
De aanwezigheid van dit tweede station heeft als gevolg gehad dat het stationgebouw van Van der Gaast in de plattegrond slechts op enkele punten is gewijzigd.
Nieuwe programma’s die vaak ruimtelijke druk veroorzaken in bestaande gebouwen
zoals winkels, foodcourts, dienstverlening, politiebureau en de supermarkt zijn hier
ondergebracht in de nieuwe uitbreiding. Hierdoor heeft het oude gedeelte haar
lichte en rustige karakter kunnen behouden. Noemenswaardige aanpassingen in de
hal zijn de sloop van de loketten, en de verhuizing van de ticketoffice naar de oostzijde van de hal, waar oorspronkelijk
de bagageafhandeling plaatsvond.
Daarnaast is aan de voorgevel een ellipsvormige ruimte gecreëerd waar
de Free Record Shop in 1991 was gevestigd. Ook in de spoortunnel zijn een drietal winkels ondergebracht, het effect van deze aanpassingen is dat het gebouw zijn oorspronkelijk routing min of meer heeft verloren maar de ruimtelijke kwaliteit van het gebouw is nog altijd dezelfde. Dit geldt ook voor vrijwel alle details zowel in het interieur als exterieur, die nog allemaal origineel zijn.
bron: https://www.spoorbeeld.nl/sites/default/files/issuu/BSM-20110406-De%20Collectie_WvS_stationsBook-screen.pdf
oorspronkelijk stond dit artikel op [dode link nu] http://www.cultureelerfgoed.nl/sites/default/files/u4/stationsBook-screen_deel2.pdf
Verbouwing NS-station 2013 - 2018
De Facebookpagina en twitteraccount @stationehv geven veel informatie en foto's van de verbouwing 2013 - 2018.
In zijn oude vorm kon het station het verwachte aantal reizigers van 115.000 per dag in 2020 niet aan. Daarom is het verbouwd. Tegelijkertijd is de toegankelijkheid verbeterd.
De bouw is begonnen in 2013. Vanaf eind 2015 kunnen de reizigers de nieuwe passage gebruiken. Eind 2017 heeft ProRail haar werkzaamheden afgerond. De stationshallen zijn aangepakt. De Noordhal heeft dezelfde look en feel als de nieuwe passage. De Zuidhal is in ere hersteld, zoals bedoeld door de architect in het originele ontwerp. In het voormalige restaurant aan de centrumzijde komt een StationsHuiskamer om prettig te wachten, te werken en elkaar te ontmoeten. Nu is er een 13 meter brede reizigerspassage, waardoor de stationscapaciteit is verdubbelt. De passage biedt alle voorzieningen voor reizigers en is de nieuwe, doorgaande route.
De 13 meter brede reizigerspassage ontworpen door architect Luc Veeger van Arcadis met aan weerszijde winkels en reizigersvoorzieningen. Dankzij liften en op- en neergaande roltrappen zijn de perrons straks voor iedereen zelfstandig bereikbaar.
De oude tunnel is na de verbouwing geen doorgaande route meer maar is gerenoveerd en is met doorgangen verbonden met de nieuwe passage.
Op de monumentale perronoverkapping op station Eindhoven word in het najaar 2017 1.900 zonnepanelen geplaatst. Dat is voldoende om minimaal 60 % van de energie op te wekken die ProRail jaarlijks verbruikt op station Eindhoven.
In 2017 is de NS verder gegaan met de renovatie van de stationshallen.
22 maart 2018 is de feestelijk opening van het station Eindhoven met motto: "lichtpunt van het zuiden"
De vernieuwing van het monumentale station kost circa 70 miljoen euro en wordt gefinancierd door het ministerie van Infrastructuur en Milieu, NS Stations, de provincie Noord-Brabant en de gemeente Eindhoven. ProRail is opdrachtgever namens alle partijen en voert de bouw uit samen met aannemer Heijmans.
"Toen het station werd gebouwd stond het aan de rand van de stad. Door de komst van de Technische Universiteit en de industrialisatie is het station midden in de stad komen te liggen" uitspraak Architect Luc Veeger in Trouw. Hij heeft ook het licht teruggebracht in het station: "Het draait hier allemaal om licht, op alle mogelijke manieren toegepast, van daglicht tot ledverlichting en lichtkunst."
https://www.trouw.nl/cultuur/de-transistorradio-van-eindhoven-geeft-weer-licht~a0602e4b/
Vrijdag 23 maart 2018 opent horecabedrijf Albron de vernieuwde stationsrestauratie in de Eindhovense stationshal. De originele kroonluchters zijn gerestaureerd en de Gispen stoeltjes die op oude foto's te zien zijn worden keren ook terug in de nieuwe "stationsrestauratie." In het voormalige restaurant aan de centrumzijde komt een StationsHuiskamer om prettig te wachten, te werken en elkaar te ontmoeten.
Voor verzamelaars diverse suikerzakjes van de Eindhovense stationsrestauratie.
De bedoeling is dat retro-elementen terug komen in de vernieuwde stationsrestauratie.
.
Glasappliqué Lex Horn
Lex Horn Glasappliqué station Eindhoven
Lex Horn (Nijmegen, 23 januari 1916 – Vannes, 13 juli 1968) was een Nederlandse kunstenaar die vooral bekend is geworden om zijn introductie en gebruik van graffito- en glas-appliquétechnieken in monumentale kunst tijdens de wederopbouw.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lex_Horn
De radio die het meest op het station lijkt is de Philips B5X14A. Alleen deze radio is uit het bouwjaar 1961 en NS Station uit 1956. Tijdens ontwerfase van het NS-station, in 1954, waren Philips radio's nog niet zo plat. Deze platte modellen, zonder buizen, kwamen pas in de jaren 60 op de markt.
De verhalen dat het station op een radio lijkt "de transistor", in de volksmond, zijn pas later ontstaan. Bij de openingsverslagen in diverse kranten in aug. 1956 noemt niemand dat het station op een rado lijkt. Wel roemt men de moderne architecteur en "een toonbeeld van dynamiek en eenvoud".
Misschien is het meer anders om geweest dat Philips ontwerpers door het NS-station zijn geïnspireerd. De transistor radio uit de jaren 60 konden toen pas kleiner en smaller gebouwd worden.
De radiogelijkenis is dan ook een anekdote, die vanwege zijn aansprekendheid moeilijk te bestrijden is.
foto 1954: maquette van NS Station Eindhoven ®Spoorwegmuseum
Een van de goedkoopste buizenradio’s uit 1961. Volgens wikipedia lijkt deze radio op het NS station. Mijn persoonlijke mening is dat de Philips B5X14A radio meer gelijkenis toont, al is het achteraf bekeken. Jammer dat de NS of Philips nooit een radio in de vorm van het NS station heeft uitgebracht.
Speltje / PIN NS Station 1956
2.4 cm hoog en 2.0 cm wijd met een veiligheidsspeld aan de achterzijde.
Te koop op ebay.com 2018 incl. verzendkosten voor 20$.
Titel: Hat Lapel Pin Tie Tac
Eindhoven Station
2000
2005 nu tekst Eindhoven en Kennedytoren
De eerste albumuitgave van dit verhaal verscheen in 1963. Tegen het einde van het verhaal zijn onze vrienden in Madurodam en stapt Lambiek bij het Station Eindhoven over het spoor.
Het NS station staat centraal in diverse Eindhovense stripverhalen, zie hiervoor de speciale pagina van Jan Vervoort en John Heijink.
Onderstaande tekening uit 2016 van John Heijink is in de serie Eindhoven 50 jaar later en laat de stationsomgeving zien in 2066 omringt door hoogbouwtorens. Het standbeeld Anton Philips is er nog en Eindhoven is een metropolis geworden: "Welcome to the light-metropolis" .
De Madurodamse maquette van het NS station Eindhoven dat in 1982 is geplaatst is opgeruimd in 2007. Hiermee verdwenen ook het Stationsplein met Anton Philips en VVV-kantoor. De gemeente schonk het in 2011 weer aan Prorail, die het weer in de stationhal plaatste. Bij de laatste verbouwing is het model in een opslagplaats terecht gekomen en toen opgeruimd en verloren gegaan.
In 2012 is het Evoluon verwijderd uit het park. Ook het oude Philips Stadion is niet meer te zien in Madurodam. Gelukkig staan deze gebouwen nog wel in Eindhoven.
In 2014 maakte Edwim Peters een houtsnede van het Station [ Stationsplein Eindhoven | oplage 20 stuks, 30 x 17 cm. Het ontwerp is ook als t-shirt verkrijgbaar,
Te koop http://www.veluwseprimitieven.nl
Meer info op speciale T-shirt pagina
Meer info op speciale T-shirt pagina
In 1958 was de koffie in de trein nog f 0.30 (15 euro cent)
compagne internationale des wagons-lits.
15% bedieningsgeld niet inbegrepen. Dus fooi geven!
Stadsautobusdienst Eindhoven
Met reclame voor "de Vooruitgang" circa 1960
Treinkaartje 1958
Vlissingen-Eindhoven f 6,85 (3 euro)
Ingezonden brief van onbekende "R", die zeer goed was ingewijd in de ecomonische cijfers van Eindhoven en Brabant. Gepubliceerd in het Nieuw Amsterdamsch handels- en effectenblad op 18-07-1859 (www.delpher.nl)
De spoorlijn naar Eindhoven was helemaal niet zeker in 1859. Een flinke lobby heeft gezorgd dat Eindhoven toch op het spoor is aangesloten
. Deze brief geeft een mooi inzicht over de invloed van de post, het Eindhovens kanaal en de economische situatie van Eindhoven.
De tekst is omgezet naar hedendaags Nederlands.
Zuider Spoorweg.
De provincie Noord-Brabant heeft drie arrondissement-hoofdplaatsen,'s Bosch, Breda en Eindhoven; nu wil de eigenaardige natuurlijke ligging, dat Eindhoven in twee verschillende richtingen,
zowel in de rechte spoorweglijn van Tilburg, als ook van 's Bosch naar Venlo kan worden opgenomen; niettegenstaande dit voorrecht, is de hoofdplaats Eindhoven alleen van de lijn uitgesloten, wat zowel op haar, als in de omstreken een pijnlijke indruk heeft veroorzaakt, en zulks niet zonder reden, want hiervan hangt de achteruitgang of meerdere bloei van het arrondissement af.
