Philips Lichttoren uit 1921, ontworpen door Dirk Roosenburg. Een zevenkantige toren van 48 meter hoog op een driehoekig afgeronde plint van zes verdiepingen bepaalt al jarenlang het stadsbeeld van Eindhoven
Het fabrieksgebouw met Lichttoren van de NV Philips bestaat uit twee haaks ten opzichte van elkaar geplaatste bouwmassa's van zes lagen. Beide delen bestaan uit skeletbouw van gewapend beton in een voor die tijd in Nederland nieuwe constructietechniek. Het opvallend grote raamoppervlak bevat stalen ramen met kleine roedenverdeling.
Van het oudste rechtergedeelte, ontworpen door A.G. Beltman, is op de hoek de liftschacht afgewerkt met een torentje met overstekend tentdak.
Het linkergedeelte met de Lichttoren werd ontworpen door het bureau TABROS.
De architectuur is hier strakker, de ramen zijn breder.
In de jaren'80 wilde de Philips-top de Lichttoren en gebouwen verkopen en slopen. De rigoureuze reorganisaties bij Philips maakten het gebouw overbodig en de concemleiding wilde in eerste instantie tot sloop overgaan. Daar is het niet van gekomen. Eerst was er uitstel. Het beton van De Witte Dame is zo dik, dat de slóopkosten aanzienlijk zouden zijn en vanwege de degelijke constructie was gevaar voor instorting niet aanwezig. Eén vleugel van het gebouw wist niet aan de slopershamer te ontkomen; de vierkante vorm verdween en er kwam een soort L-vorm voor in de plaats. Voor de rest van het pand kwam er uiteindelijk afstel van sloop. Philips zag opeens de waarde van het gebouw in en ging om de tafel zitten met vertegenwoordigers van vastgoedmaatschappijen en de gemeente Eindhoven.
De beeldmerken, logo's en frits Philips zijn o.a. onderwerpen voor T-shirts. Zie het t-shirt overzicht
Een prachtig verzorgde biografie is door Dorine van Hoogstraten geschreven.
De uitwateringssluizen van de Afsluitdijk, de Rijksverzekeringsbank in Amsterdam, Villa Windekind in Den Haag, hoofdkantoren van Philips en de KLM. Het is slechts een selectie uit het grote inspirerende oeuvre van Dirk Roosenburg. Roosenburg had een smetteloze reputatie als gedreven vakman met grote kennis van zaken. Hij is een gewaardeerd tijdgenoot van Dudok en Rietveld en grootvader van Rem Koolhaas, maar na zijn dood raakte hij ten onrechte op de achtergrond. Omdat hij zich niet aansloot bij het avant-gardistische circuit, bleef hij een buitenstaander in de architectuurwereld van het interbellum en de vroege wederopbouw. Dit boek over zijn werkwijze en beroepsopvatting werpt niet enkel nieuw licht op zijn oeuvre, maar ook op de Nederlandse architectuur uit de eerste helft van de twintigste eeuw.
Uitgave 2005, 224 pagina's isbn 9789064505324
De gemeente Eindhoven reikt de Dirk Roosenburgprijs om het jaar uit. Sinds 1989 wordt deze prijs voor ruimtelijke kwaliteit toegekend aan een opmerkelijk en inspirerend bouwproject binnen Eindhoven.
De prijs is vernoemd naar Dirk Roosenburg (1887-1962), een architect die veel in opdracht voor Philips werkte en daarmee een belangrijk stempel drukte op de gebouwde omgeving van Eindhoven. De Witte Dame (1928), de Admirant (1924), het voormalige NatLab op Strijp-S (1926), luchthavengebouw Welschap (1935) en het radiomonument zijn bijvoorbeeld door hem ontworpen.
Het radiomonument en het beeld Semper Tangens (Steeds Rakend) van Roosenburg en Termote is een herinnering aan de eerste radioverbinding die in 1927 door Philips tot stand werd gebracht tussen Nederland en het toenmalige Nederlands Oost-Indië. Het beeld stelt een roepende vrouw voor en staat bij een vijver in het Stadswandelpark. Het beeld is opgenomen in het register van rijksmonumenten
Lampentoren een ‘licht’baken verrezen
Het resultaat van deze opdracht weerspiegelde de functionalistische ideeën van het Nieuwe Bouwen – een gebouw van beton, staal en glas was gerealiseerd. Tevens was een ‘licht’baken verrezen in de binnenstad. Op de Catherinekerk na, was dit het hoogste gebouw in Eindhoven in 1920. Hier brandde dag en nacht licht; de kleur ervan kon variëren. De hoogbouw was ingericht als testruimte voor brandduurproeven van diverse soorten lampen, in de laagbouw vond de productie van radiobuizen plaats. Op deze toren prijkte de bedrijfsnaam, in grote blauwe neonletters, maar dat was pas later.
In 1973 werd bij Philips uitgebreid stilgestaan bij de herbestemming van het gigantische betonnen fabriekscomplex "Emmasingel". De functie van de in het stad beeld van Eindhoven markante "Lichttoren", vanaf haar ingebruikname in 1921 vereenzelvigd met het Philipsconcern, leidde al gauw tot het besluit dat dit gebouw met de aanleunende vleugel uit 1911 aan de Mathildelaan gehandhaafd moest blijven. Het werd bestemd als huisvesting van het bestuurscentrum van de Hoofdindustriegroep Licht (later: Philips Lighting).
Behoud werkgelegenheid Philips
Philips. Op 23 februari 1980 wordt in Eindhoven gedemonstreerd tegen de bezuinigingsplannen van Philips. Op de achtergrond de lichttoren van Philips die op 22 februari door de stakers bezet is geweest. De actie was bedoeld als protest tegen de saneringsplannen van Philips.
Hieronder Affiche ter herinnering aan de bezetting van Philips lichttoren Eindhoven. 22 en 23 februari 1980. Zie ook Youtube filmpje over het protest.
Philips heeft de 'Lichttoren', het hoofdkantoor van de lichtdivisie en decennialang hét symbool van het bedrijf in Eindhoven, verkocht aan de projectontwikkelaar IBC Vastgoed. In het markante witte gebouw met het torentje komen 45 luxe koopappartementen, een driesterrenhotel met honderd kamers, een conferentiecentrum, kantoren en wellicht een technologiecentrum en multimedia-theatercafé.
Met de plannen, die IBC samen met Stam + de Koning Vastgoed heeft ontwikkeld, is een investering gemoeid van 110 miljoen gulden. In dat bedrag is ook de koopprijs begrepen. Maar Philips weigert te verklappen hoeveel het precies voor de Lichttoren heeft gekregen.
De Lichttoren dateert van 1921. Het gebouw, destijds gebouwd in de stijl van modernisme en nieuwe zakelijkheid, diende jarenlang als testfabriek voor gloeilampen. Later werd het omgevormd tot hoofdkantoor van de lichtdivisie. Vorig jaar zette Philips-top de Lichttoren in de etalage. Het gebouw voldeed niet meer aan de hedendaagse standaarden en Philips verkoos een andere vestiging in Eindhoven boven een dure modernisering.
Dat ontketende een storm van verontwaardiging in Eindhoven, dat zich door het vertrek van de concerntop naar Amsterdam toch al flink in de steek gelaten voelt. Sommige inwoners schamperden dat straks de 'M' van de Amerikaanse hamburgerketen of zelfs de beeldletters van concurrent Sony op het gebouw zouden prijken.
Philips toonde zich niet helemaal ongevoelig voor alle commotie en nodigde vijf aannemerscombinaties en vastgoedbedrijven uit om een ontwikkelingsplan te maken. Deze week maakte Philips-directeur R. de Lange de 'winnaar' bekend. Het uitgangspunt bij de verkoop was dat het markante gebouw moest worden gespaard en 'de Lichttoren zijn uitstraling behoudt'. Dat is gelukt, aldus De Lange. Zelfs de verlichting in het karakteristieke lichttorentje blijft gewoon branden, met Philips-lampen.
De Lichttoren-nieuwe stijl komt eraan
Zo wordt-ie dus de Lichttoren-nieuwe stijl: zonder opvallende wijzigingen aan het hoofdgebouw en dus mét het Philipslogo bovenop het torentje, en met aanbouwen aan de Mathildelaan, de Emmasingel en het Lichtplein.
Na veel soebatten met de gemeentelijke welstands- en monumentencommissie staat het ontwerp vast. Maandag begint de verkoop van de ruim honderd ’lofts’, de appartementen in dit icoon in de binnenstad. De nieuwbouw start deze zomer en is in het najaar van 2008 af, meldt Trudo, de woningcorporatie die eigenaar is van de Lichttoren.
Architect Jan Verrelst, die zeven jaar bezig is geweest met het voormalige Philipscomplex, is meer dan tevreden. „Het is een gevoelig maar ook erg leuk project. Het gevaar bestaat dat een project minder van kwaliteit wordt als er lang aan wordt gesleuteld. Maar hier is het er alleen maar beter van geworden.“ De Lichttoren krijgt weliswaar uitbreiding, maar het oorspronkelijke fabrieksgebouw blijft eruitspringen. „Het contrast in kleur is groot. De oude Lichttoren krijgt een wittint, de nieuwbouw wordt donkerkleurige baksteen.“
Het ontwerp voor de nieuwbouw aan de Mathildelaan is aangepast, omdat de komst van filmtheater Plaza Futura niet doorging. Er komt nu een hotel. Verrelst: „De hoofdopzet van de aanbouw is hetzelfde gebleven. Met name het interieur en de gevels zijn aangepast.“ Het wordt een hotel met twee gezichten: een luxe viersterren Arthotel, en een deel ’woonhotel’ voor een langer verblijf. Trudo verwacht dat bijvoorbeeld tijdelijk in Eindhoven neerstrijkende werknemers van bedrijven er hun intrek in gaan nemen. Het Art- en Woonhotel krijgt tweehonderd kamers. Die bevinden zich voor een deel ook in de nieuwbouw aan de andere kant van de Lichttoren aan de Emmasingel. De doorgang tussen Witte Dame en Lichttoren, naar de parkeergarage daar, wordt dus wat smaller. Wie het hotel gaat uitbaten is volgens Verrelst nog niet bekend.
Andere onderdelen van het vernieuwde complex zijn een ondergrondse parkeergarage, horeca op de begane grond, kantoren op de eerste verdieping en een dakterras van 125 vierkante meter voor de bewoners van de lofts. Eén belangrijk onderdeel van het Lichttorenplan is nog steeds niet ingevuld: het gaat dan om de vraag wat er in het markante torentje zelf komt.
Lees ook https://www.trudo.nl/onze-projecten/de-lichttoren
Bouw Lichttoren vordert
De ombouw van de Lichttoren in Eindhoven is dezer dagen in volle hevigheid aan de gang. Aan de kant van het Lichtplein zit een gapend gat in de gevel (links), waar het trappenhuis stond.
De gevel wordt hier weer dichtgemaakt, met veel glas. Achter de groene doeken wordt de gevel hersteld. Op de hoek met de Emmasingel is de basis al gelegd voor de uitbouw die hier komt. Aan de andere kant van het gebouw, aan de Mathildelaan, zijn twee grote bouwkranen neergezet om de bouw mogelijk te maken. Een stevig afdak langs de bouwschutting beschermt fietsers als er materialen getakeld worden. Het zal nog zeker tot medio 2009 duren voordat het complex van 30.000 vierkante meter van woningcorporatie Trudo is omgebouwd tot een mengeling van appartementen, kantoren en een art- en woonhotel.
extra
De Lichttoren is al decennia lang het boegbeeld van het Philipsconcern en van de stad Eindhoven. Het is enkele jaren geleden verkocht aan woningbouwvereniging Trudo. Die had plannen om de Lichttoren en het naastgelegen Philips Lighting te exploiteren. Hierbij werd gedacht aan horeca op de begane grond, daarboven enkele verdiepingen met bedrijfskantoren en de verdiepingen daarboven als appartementencomplex voor particulieren.
Door inspanningen van onder andere de Gemeentelijke Monumentencommissie en de Van Abbestichting werd voorkomen dat de Lichttoren ontsierd werd door een op een koksmuts gelijkende opbouw en hebben ze bereikt dat de ramen en kozijnen van dit Rijksmonument in de oorspronkelijke staat behouden blijven.
De Van Abbestichting heeft in nauw contact gestaan met de Monumentencommissie en Trudo en frequent advies gegeven.
De studio kenmerkt zich door het hoge plafond, de grote raampartij, veel lichtinval en een gietvloer. In 2018 kon men bieden voor dit eenkamerappartement van 62 m² vanaf € 275.000 k.k. Binnen 3 weken verkocht!
In de lichttoren en complex eronder zijn maar een aantal appartementen gerealiseerd. De meeste appartementen, studio's en lofts.
Er zijn in De Lichttoren 128 woonruimtes gerealiseerd: sociale huur, sociale koop, middeldure koop en dure koop.
Het is een plek in Eindhoven waar mensen met heel verschillende inkomens en achtergronden, van heel verschillende leeftijden en levensstijlen boven en naast elkaar wonen, in één complex.
Gezamenlijke ruimte en dakterras:
Op de zesde verdieping van het complex bevindt zich een gezamenlijke ruimte met bar. Hier mogen alle bewoners van de Lichttoren gebruik van maken en is de ideale locatie voor een feest, het kijken van een voetbalwedstrijd of socializen met je nieuwe buren. Het riante dakterras is voorzien van grote loungebanken en zitjes. Hier kun je heerlijk barbecueën of genieten van een lange zomeravond.
Industrieel erfgoed op zijn mooist , dit prachtige Loft-appartement van maar liefst 381 m2 in het hartje van Eindhoven. Laatste vraagprijs € 1.695.000 k.k. Oorspronkelijke vraagprijs € 1.950.000 k.k. Aangeboden sinds 13 mei 2011 en pas in mei 2018 verkocht.
Het penthouse omvat 3 kamers waarvan 2 slaapkamers. Verder is aanwezig: 2 badkamers, sauna, jacuzzi, ligbad, 2 douches en 2 toiletten.
Gelegen op 3e woonlaag en bereikbaar per lift.
Bouwjaar 2006 (complex van 1921)
Voor de herontwikkeling van De Lichttoren heeft Trudo de prestigieuze Gulden Feniks trofee ontvangen. Trudo ontving deze trofee in de categorie Transformatie. De Gulden Feniks is de opvolger van de Nationale Renovatie Prijs, die sinds 1985 om de twee jaar is uitgereikt. De jury legt bij de beoordeling daarom meer nadruk op duurzaamheid en het creëren van toekomstwaarde.
In de jaren twintig trekt een familie van turfstekers uit Drenthe naar Eindhoven, om bij Philips te werken. Vervolg op 'Door Drentse venen'.
De opkomst en ondergang van de turfstekerij in Drenthe en het wel en wee van de familie Trip daarbij. Door de Eerste Wereldoorlog bloeit de turfwinning op, maar in de vroege jaren '20 van de 20e eeuw gaat deze nog sneller neerwaarts en wordt het gezin gedwongen te verhuizen naar Eindhoven (Philips). Deze historische streek- en familieroman zet een beeld neer van een arbeidersgezin dat het steeds beter lijkt te krijgen en na de tijdelijke neergang in het opkomende Eindhoven opnieuw succes lijkt te hebben. Gebeurtenissen als Eerste Wereldoorlog, socialisme, de groei van Philips en ook de opkomst van de radio spelen daarbij een rol. In dit tweede deel (na 'Door Drentse venen'*) van een geplande trilogie verschuift het perspectief van Drenthe naar Brabant. Het derde deel belooft zich voornamelijk in Brabant af te spelen. Geslaagde en goed leesbare roman; geschikt voor een breed en historisch geinteresseerd publiek.
ISBN: 9789033008474 / 2009
Harry’s Dubbelspel - over het verzet bij Philips
Peenemünde, voorjaar 1943. De lancering van een nieuwe, door radiostralen geleide raket mislukt. Het probleem zit in de radiobuis en omdat de Duitse industrie niet over de vereiste technologie beschikt, komen de nazi's bij Philips terecht. Ir. Tromp, directeur van de radiobuizenfabriek, krijgt opdracht een nieuwe radiobuis te ontwikkelen. Hij vraagt zich af waar de vijand mee bezig is en overlegt met de chef van zijn ontwikkellab, Hans Oostveen. Niet wetend dat Oostveen al een tijdje in de gaten wordt gehouden door de Duitse Abwehr, besluiten ze een dubbelspel op te zetten. Een mooie, maar ook levensgevaarlijke kans voor de Nederlandse ontwikkelaar om een slimme sabotageactie op te zetten. Terwijl hij bezig is een illegale zender te repareren, wordt Oostveen gesnapt en hij moet onderduiken. Het zal niet lang meer duren voordat Hitlers ultieme Vergeltungswaffe operationeel is. Alleen een Engels bombardement kan de Duitse plannen nog verstoren. Maar Londen speelt zijn eigen spel...
Een actievolle, deels op ware feiten gebaseerde, oorlogsthriller waarin het voor de lezer overigens niet mogelijk is feiten en fictie te onderscheiden. Elk hoofdstuk wordt voorafgegaan door een nieuwsfragment uit de oorlogstijd. De stijl is ongecompliceerd en nogal journalistiek. Zeer onderhoudend geschreven verhaal door Herman Vemde
259 pagina's , 2005
ISBN: 90-76968-67-5
Mooi vormgegeven korte roman, 23 pagina's, over Eindhoven en de opkomst van Philips. De auteur M.J. Brusse verbaast als reiziger zich over de nieuwe wereld en beschrijft deze in een tocht door de lichtstad. Scherp beschrijft hij de voordelen van nieuwe techniek de lamp en de radio: " Dit zijn twee groote wonderen van onzen nieuwen tijd : de overwinning op de duisternis, de overwinning op het isolement uit het maatschappelijk verband. Beide behaald door de techniek. Dat is : door de in de nijverheid gematerialiseerde wetenschap. ~ En dat ons kleine land hierin nu het voornaamste centrum is, ~ van Europa stellig ; voor ook de Nieuwe Wereld in een misschien nabije toekomst. En een eenvoudig Brabantsch stadje van deze licht en leven en gemeenzaamheid over de aarde verwekkende industrie ~ het brandpunt."
Deze roman is volledig online, als PDF, te lezen bij: www.dbnl.org
