Mignotplantsoen

Zilvermeeuwplantsoen of Mignotveldje  Het parkje aan de Parklaan heeft eigenlijk geen naam. En daarom: vele namen.

Hoe een braakliggende terrein in Villapark toch een platsoen werd.

Parkje of villaparkplantsoen

Het parkje ligt tussen de Parklaan, Kievitlaan, Zilvermeeuwlaan en de Pelikaanlaan. De huizen, die grenzen aan het parkje van de Parklaan zijn uit 1929 en 1939
De meeste huizen van Zilvermeeuwlaan en Kievitlaan zijn later gebouwd in de periode 1952-1954.
Dit was het eerst parkje in Eindhoven dat in jaren vijftig moderne stijl ontworpen werd. Het is geënt op de ideeën van Mien Ruys die de functie van tuin, park of plantsoen in stad of dorp op een karakteristieke manier verwerkte in haar plannen, waardoor voldoende grote speelterreinen voor iedere leeftijd, beschutte rustplekken en vergezichten ontstonden, die belijnd werden op een strakke wijze. 

 'Monument voor de Vrouw'

Het parkje is in 1956 opgeleverd met de onthulling van 'Monument voor de Vrouw'.
Het 'Monument voor de Vrouw' in Eindhoven herinnert aan de dankbaarheid die de vrouwen verschuldigd is voor hun houding tijdens de oorlogsjaren. Het monument is onthuld op moederdag 12 mei 1956.  
Het was een sobere plechtigheid, waarbij
o.m. de besturen van de Eindhovense
vrouwenorganisaties aanwezig waren. 
De burgemeester, mr. H. A. M. T.
Kolfschoten heeft het monument van de Larense beeldhouwer en oud-Eindhovenaar Willy Mignot onthuld. Het monument — een
basreliëf — is vervaardigd in opdracht van de stichting Bevrijdingsherdenking Eindhoven. In het monument staat gebeiteld: „In trouw onwrikbaar schraagden zij de weerstand".

Mignotveldje of Zilvermeeuwplantsoen vernieuwd

In het najaar van 2014 startten Du Pré en bewoners een plan om het parkje aan te passen, uiteindelijk is er samen met de buurt een ontwerpuitgangspunten opgesteld.

Al vast stond dat de vier Japanse kersen in de zuidoosthoek, die in hun allerlaatste levensfase zijn, en zijn inmiddels gekapt.
19 bomen worden gekapt als het broedseizoen voorbij is. Er worden 36 nieuwe bomen geplant

Zie: https://archief.villapark.ws/subpages/buurtBerichten.html
Foto's: Google streetview

Geschiedenis Mignotveldje

Een nieuw eigentijds park kreeg ook de gegoede buurt in Tongelre in 1956.
Het parkje ligt tussen de Parklaan, Kievitlaan, Zilvermeeuwlaan en de Pelikaanlaan. De meeste huizen van Zilvermeeuwlaan en Kievitlaan zijn ook gebouwd in de periode 1952-1954
Aanleiding was het verzoek van mr. H.F. van Walsum in 1954 aan B&W een openbaar plantsoen aan te leggen op het jarenlang braakliggende terrein van de erven R.P.P.A. Mignot aan de Parklaan. Het gebied, bestemd voor villabouw had volgens hem een 'onaanzienlijke aanblik voor het aangrenzende villapark en haar bewoners'. Eigenaar Mignot wilde zijn medewerking verlenen aan de verkoop van het terrein. Directeur Van Velzen was tegen het voorstel, vooral omdat de grond al bouwrijp was gemaakt. Het geheel zou voldoende open zijn omdat de geplande villa's acht meter diepe voortuinen zouden hebben en een onderlinge afstand van zestien meter. Daarbij bood de omgeving naar zijn idee genoeg recreatiegroen. [*], B&W konden zich evenmin in het voornemen vinden en hielden het aan. Van Walsum zocht steun bij zijn medebewoners en met een lijst van duizend handtekeningen richtten ze zich gezamenlijk opnieuw tot het stadsbestuur en hielden het een spiegel voor. De bewoners gingen ervan uit dat elke buurt en wijk een eigen park of plantsoen moest hebben. Vergeleken met de andere stadsdelen kwam hun gebied er bekaaid van af; in vrijwel elke wijk lag 'dankzij de vooruitziende blik van het Stadsbestuur (...) een goed onderhouden buurt plantsoen of een parkaanleg', behalve in oostelijk stadsdeel, zo stelden ze. Het college zou nu de kans te baat moeten nemen en de situatie aanpassen aan 'moderne stedenbouwkundige inzichten', voordat het terrein door bebouwing voor parkaanleg verloren zou gaan. Een aantal van de bewoners was zelfs bereid een financiële bijdrage te leveren. Er kwam een speciaal Comité Villapark Plantsoen dat de erven Mignot wist te bewegen hun terrein van de hand te doen voor slechts f 200.000,-, vanwege het sociale karakter van het plan, en daarenboven f 25.000,- te schenken voor de aanlegkosten van het park. De bewoners riep men op om gezamenlijk eenzelfde bedrag bij te dragen. Van Velzen kon dit burgerinitiatief niet naast zich neer leggen en besprak het met de ontwerper van het uitbreidingsplan, Kuiper, die geen bezwaar bleek te hebben. B&W stemden nu in met het voorstel, evenals de gemeenteraad..

1955 

In oktober 1955 presenteerde de plantsoen afdeling een ontwerp waarin rekening was gehouden met het verzoek van de wethouder van Wederopbouw en Stadsontwikkeling, F. van Kemenade om het monument 'Voor de vrouw' in het plan op te nemen. [Zie tekening hierboven]. De basisopzet van het plantsoen was verwant aan het ontwerp voor het Guido Gezelleplein door de wijze waarop ook deze groene ruimte op de belangrijkste doorgaande straat, in dit geval de Parklaan, was gericht. Hier moest 'een breed open front' ontstaan, terwijl aan de tegenoverliggende luwe zijde, de Zilvermeeuwlaan 'een minder breed doch voldoende open front' werd gedacht met een 'massale doch lage' beplanting. Verder ging de overeenkomst niet. Was er bij het Guido Gezelleplein nog sprake van een 'voorzichtige' schuine doorsnijding van het gazon, hier bepaalde de diagonaal de verdere uitwerking van het stramien. Zo was het monument, voorzien van een voorterrein met asymmetrisch aangebrachte vierkante bloem vlakken, in een schuine richting georiënteerd, tegen een achtergrond van 'strakke bomen', terwijl aan de andere zijde van het park een kleuterspeelplaats lag, begrensd door bomenrijen en een wandelpad waarin het patroon van de haaks op elkaar staan-de schuine lijnen werd herhaald. Deze plek vormt de visuele afsluiting van het park aan de Kievitlaan. Inspiratiebron voor de diagonale structuur vormden waarschijnlijk de door Ruys ontworpen gemeenschappelijke tuinen in de wijk Frankendaal (1949) in Amsterdam. De opzet toont een sterke gelijkenis met deze, als 'modern' bekend staande tuinen, die in menig vaktijdschrift stonden afgebeeld.

Oorspronkelijke opzet

Het beplantingsplan gaf een variëteit aan bomen en heesters te zien. Langs de Zilvermeeuwlaan kwam een 'transparant boomscherm' van pseudo-acacia's in een lage onderbeplanting van sneeuwbes en cotoneaster. Op de hoek van de Parklaan - Pelikaanlaan stonden vier platanen die hier de parkruimte markeerden, terwijl rondom het monument in een strakke begrenzing verschillende soorten cotoneasters waren gedacht en een rij groenblijvende coniferen als directe achtergrond voor het beeld. Ook stonden er acht Japanse sierkersen strak in het gelid, die met hun uitbundige roze bloesem in het voorjaar de ernst van de donkere coniferen compenseerden. De kleuterspeelplaats was omzoomd met een beukenhaag en heesters als forsythia, berberis en opnieuw cotoneaster; verder moesten er Noorse esdoorns komen en langs de Kievitlaan stond een rij pseudo-acacia's. Het park werd in grote lijnen volgens plan aangelegd, zoals nog steeds is te zien, ondanks het weinig robuuste geboomte rond het monument en de schaars beplante vakken. In zijn rechtlijnige vormgeving, zijn diagonale opbouw en bovenal zijn rijke sortiment bomen en heesters toonde het overtuigend de vernieuwing die Fontaine en de zijnen nastreefden. Voor de decoratieve symmetrie van Tersteeg was geen plaats meer. In de nieuwe generatie parken overheerste de rechte lijn. 

[*] Brief Van Velzen aan B&W, 27 november 1954. RHCE, Gemeentebestuur 1934-1969, doss. 1.777.83. Parken en plantsoenen Tongelre, 1934-1963,

Bron: Licht op groen, parken en plantsoenen in Eindhoven door Dr. G.M. Andela, 2005  ISBN: 9080970816 / 90-809708-1-6


Bewoners Parklaan, Pelikaan en Zilvermeeuwlaan hebben een mooi zicht op het parkje


De groenvernieuwing van de Parklaan sluit goed aan bij "Parklaan Plantsoen"
In 2013 is zo'n 2350 m2 groen toegevoegd aan de Parklaan in Eindhoven. Tijdens de rioolvervanging  zijn de platanen behouden en de boombermen uitgebreid met kleurrijke vaste plantenborders.

Licht op groen 2005

Licht op groen : parken en plantsoenen in Eindhoven. Uitgave Gemeente Eindhoven : 2005
De geschiedenis van  parken en plantsoenen in Eindhoven wordt uitgebreid beschreven. Deze uitgave verscheen naar aanleiding van het historisch onderzoek uitgevoerd door Gerrie Andela in het kader van Eindhoven de Groenste, georganiseerd door het Architectuur Centrum Eindhoven.
geillustreerd door Norbert van Onna. 72 pagina's.  
ISBN 9789080970816 / 9080970816 

Afslag groen 2016

De belangstelling voor groen in Eindhoven alleen maar toegenomen. Zeker bij de herontwikkeling van uiteenlopende Philipscomplexen is er veel aandacht voor landschappelijkheid en de aanplant van nieuwe bomen en planten. Maar er gebeurt meer. Bewoners nemen initiatieven en starten stadslandbouw- en andere groenprojecten. De gemeente is actief met de revitalisatie en renovatie van veel stadsgroen, zoals het Genderpark en het Sint Bonifaciuspark. En, het waterschap heeft de afgelopen jaren werk gemaakt van een ‘groenere’ Dommel. Deze actuele belangstelling voor groen in Eindhoven vormt de aanleiding voor het maken van deze gids, die verschijnt ter gelegenheid van de Dag van de Architectuur 2016. Geen gids met een vastomlijnde route, maar een beknopte beschrijving van parken, plantsoenen, landschap en architectuur als aanvulling op bestaande fiets- en wandelroutes. Twee thema’s staan daarbij centraal: de nieuwe groenimpulsen rond voormalige Philipscomplexen en de Dommel, al decennia lang een bron van natuur, rust en ontspanning in het drukke stadsleven.

12 Tuinen in Eindhoven 2012

In het kader van de Open Monumentendag 2012 ‘Groen van Toen ‘ werd landschapsarchitecte Mariëlle Kok gevraagd om een lezing te houden over tuinen in Eindhoven. Na veel speurwerk in archieven en bibliotheken, op luchtfoto’s en in Eindhoven zelf, en na vele fietstochten ontstond een beeld van bijzonder Groen Eindhoven. Haar ontdekkingen heeft zij in het boekwerk “12 Tuinen in Eindhoven” verwoord; dit boek geeft een kijk in de tuinhistorie vanaf 1830 tot 2000. De tuinen zijn opgenomen op de erfgoedkaart van de gemeente Eindhoven.
Van elke tuin wordt het tuinontwerp, de tuinarchitect en de tuinstijl toegelicht. De ontwikkeling van de tuin door de tijd geeft aan wat men nu nog van het oorspronkelijke ontwerp kan zien. De meeste tuinen zijn openbaar toegankelijk, sommige tuinen zijn privé.
De volgende 12 tuinen worden beschreven: Villa Ravensdonck, Villa Christina / Villa Wijers, Landgoed de Laak,  Kasteel Eckhart,  Villa de Burgh,  Villa Gran Ville,  Landgoed Kortonjo, Villa de Driehoek, Parklaan 22 Goorstraat, Karpendonkse plas / Sumatralaan,  De Ploeg Bergeijk, St. Catharinakerkhof en De Dommeltuinen rondom het Van Abbemuseum.
Het boek, door Mariëlle Kok genereus aan de NTs ter beschikking gesteld, kan hier gedownload worden.

MONUMENT VOOR DE VROUW
Ontwerper: Willy Mignot
Materiaal kalksteen - baksteen -
Jaar 1956
Waar: plantsoen Parklaan / Zilvermeeuwlaan Eindhoven
Foto 20-4-2005 een deel van de begrafenis bloemen van Riek IJsseldijk voor het monument. In die tijd gebruikelijk om bloemen te doneren aan het monument.

Monument voor de Vrouw
Het 'Monument voor de Vrouw' in Eindhoven is een kalkstenen reliëf, ingemetseld in een muur van baksteen. Op het reliëf staan drie vrouwen en een man afgebeeld. 

De tekst op het reliëf luidt: 1940 - In trouw onwrikbaar - 1944 schraagden zij de weerstand.

Toelichting
In opdracht van de Stichting Bevrijdingsherdenking hakte Willy Mignot dit grote reliëf. De stichting bood dit werk, dat de dankbaarheid uitbeeldt die de vrouwen verschuldigd is voor hun houding tijdens de oorlogsjaren, aan het gemeentebestuur van Eindhoven aan. De onthulling vond plaats op 12 mei 1956 die dag was het moederdag.
Het reliëf stelt drie vrouwenfiguren voor waarvan de middelste aan de man het zwaard overhandigt. De rechtse figuur, een neerknielende vrouw die haar handen beschermend om een huilend kind slaat, symboliseert de moederlijke zorg; de linker figuur verbeeldt de huisvrouw. 

Het monument is geplaatst in het plantsoen op de hoek Parklaan/Zilvermeeuwlaan in Eindhoven.

Willy Mignot sculpted this large relief for the Stichting Bevrijdingsherdenking (Foundation for the Commemoration of the Liberation). This work, which portrays the gratitude due to women for their attitude during the war years, was presented to the Town Council of Eindhoven by the Foundation. The unveiling ceremony took place on 12 May 1956 (Mother's Day!). The relief represents three female figures, with the woman in the centre handing over the sword to the man. The right-hand figure, a kneeling woman whose hands are folded protectively around a crying child, symbolizes motherly care; the left-hand figure represents the housewife.
The relief bears the text: 1940 - 1944 With unswerving loyalty they supported the resistance.

 De onthulling Monument voor de Vrouw vond plaats op zaterdag 12 mei 1956.
Die dag was het ook moederdag.
foto: https://villaparkeindhoven.nl/buurtgeschiedenis/


Zicht op Parklaan en Mignotplantsoen
                     Opendata project Gemeente Eindhoven o.a. Openbaar groen

https://data.eindhoven.nl/pages/home/

Groenbeleidsplan 2017 Gemeente Eindhoven
Samenwerking en groen centraal, net als in het tuinstadconcept, maar toegepast op het heden en geënt op de toekomst.
Groen beleid in Eindhoven helder beschreven in dit te downloaden rapport.