Title with Text and Buttons

330 jaar Brandweer Eindhoven

Brandweerkorps 3 september 1966


Boven van links naar rechts: Bart (G) Habraken, Harrie (H.G.M.) Jacobs, Jan (J.F.) van Brussel, Ties (M.C.) Vermeulen, Mijndert (M.L.) Dieters, Piet (P.J.C.) Swinkels, Jan (J.A.G.) Hurks, Jo van de Moosdijk, Jan (J.M.) van Hout ?

Tweede rij van boven: Toon (A) Hageman, , ???, Gerrit (G.A.L.) van Gorp, Piet (P.J.C.) Holten, Theo (Th.T.) van de Mierden, Henk Willemsen ?

Op de ladder van links naar rechts: Cor (C.J.M.) van Merriënboer, Wim (W.J.) de Geus, Fons (A.J.) Bartelen

Derde rij van boven: Gerard (G.J.) Hendriks, Henk (H.H.) Klasens, Narris (Th.A.) Stokman, Frans (F.G.) van de Donk, Piet (P) van Moorsel, Toon (A.C.) Verschueren, Jo (J.J.A.) ) van den Bersselaar, Piet (P.A.) van Eekelen, Jac (J.J.M.) van Luyk, Frans (T.J.C.) Heijmans, ?, Lambert Pruysen, Toon (A) van de Wildenberg, Frans (F.Q.) van Laarhoven, Jan de Wijs, Jo (J.J.) van Staalduinen  

Vierde rij van boven: Huub (H.J.M.) van Bekhoven, Toon (A.J.G.) van Lierop, Simon (S.P.) Wijn, Gerrit (G.J.C.) van Cronenburg, Piet (P.B.) van de Heuvel, Harrie (H.J.) Goossens, H.J. Goossens, M.P. van der Steen, Rinus (M.P.) van de Steen, Peek (P.P.C.) Leenen, Ad (A.J.) Meeuwis 
 
Onderste rij: Jo (J.H.) van Gerwen (staand), zittend: Carel van Baak, Jac (J.C.J.) Geenen, Tinus (M.H.) de Laat, Loet (L.J.) Welling, Ton (A) de Vaan, Jaap (J.J.) Blaauwkamer, Jan Rorije, commandant Ko (J.G.) Nieman, wnc Thieu (M.L.M.N.) van Dijck, Frans (F.C.) van de Rijt, Harrie (H.A.H.) Hofmans, Theo (Th.M.H.) van de Akker, Gijs (G.A.) Greve, Janus (A) Raaymakers 

Niet alle medewerkers van de Brandweer in 1966 staan op de foto. De volgende personen ontbreken:
 Onderbrandmeester W. Spronk
 Hoofdbrachtwacht P. Lambrechts (Piet) P.N. van Diepen
 Brandwachten A.J.A. Rennenberg P.J. Penson F.C. van Rooy (Frans) J.J. Duisters G.F.M. van Boomen J. van Meurs
 Adm. ambtenaren H.E.H. Driessen (Bea) F.L. Brouwer
 Centralisten J.S.A. Op de Beke B.J. van de Vlies (Ben) J.P.B. van de Linden
 
Hieronder een overzicht 25 jaren beroepsbrandweer Eindoven (1941-1966)

25 jaren beroepsbrandweer Eindoven (1941-1966)

Boekje "25 jaren beroepsbrandweer Eindoven " Uitgegeven op de dag van de viering van het zilveren jubileum, 3 September 1966, door de Gemeente Brandweer Eindhoven in samenwerking met de Afdeling Voorlichting en Representatie. 

Vandaag de dag is het voor iedereen vanzelfsprekend dat de brandbestrijding in onze stad in handen is van een goed georganiseerd beroepskorps. dat over de nodige vakbekwame mensen en het vereiste materiaal beschikt. In het verleden is dat anders geweest. Wie hielp vroeger de stad uit de brand en hoe ging dat ?
Een overzicht van wat nog bekend is uit de geschiedenis van Eindhovens brandweer laat zien hoe het was en hoe het geleidelijk uitgroeide tot het instituut van de Eindhovense beroepsbrandweer, dat thans 25 jaren oud is.

1941

Gedurende het jaar 1941 onderging de organisatie van de Eindhovense brandweer veel veranderingen. Op 1 januari 1941 was de personeelsbezetting, die op vier man na geheel uit vrijwilligers bestond. als volgt : een waarnemend commandant, twee brandmeesters, drie adjunctbrandmeesters, vier hoofdlieden en achttien brandwachten. 
Nadat op 1 juli 1941 de majoor J. B. Roelofsen van de Rijksinspectie voor het Brandweerwezen bij het korps wordt gedetacheerd voor de opleiding van beroepspersoneel, wordt de oprichting van een beroepskern op 14 juli 1941 toch een feit. In eerste instantie worden een onderbrandmeester en achttien manschappen in dienst gesteld en op 28 juli nog een onderbrandmeester en negen manschappen, zodat in totaal 29 geüniformeerde personeelsleden deel uit maken van het nieuwe beroepskorps. dat in twee ploegen gedurende telkens 24 uur dienst doet. Voor de administratie worden twee ambtenaren aangetrokken.
De hoofdwacht wordt ingericht in een gebouw van Gemeentewerken aan de Paradijslaan. Men heeft echter al meteen te kampen met ruimtegebrek.
De geboortedag van het beroepskorps, 14 juli, wordt een zwarte dag voor de brandweer. Bij het uitrukken voor de eerste gezamenlijke alarmoefening van beroepspersoneel en vrijwilligers verliest de chauffeur van de brandweerauto ter hoogte van het kruispunt Aalsterweg-Leenderweg bij een uitwijkmanoeuvre de macht over het stuur. De auto raakt van de weg en botst tegen een lantaarnpaal. Bij dit ongeluk wordt een van de manschappen van de vrijwillige brandweer zodanig gewond, dat hij de volgende dag overlijdt. Van de vrijwillige brandweer worden nog vier mannen zwaar en twee licht gewond, de beroepskern telt een zwaar en zeven lichtgewonden.

1942

Onder de, met de bezetter sympathiserende burgemeester H. Pulles, die op 1 februari 1942 de afgezette burgemeester A. Verdijk opvolgt, ondervindt het brandweerkorps de gevolgen van de bezetting door de Duitsers. Ir. H. G. van Veldhoven wordt door de bezetter met verlof gezonden. De heer J. Dijkstra, voormalig commandant van de brandweer in Leiden neemt het commando over.
Op 1 juli 1942 wordt de Gemeente Brandweer, tot dusverre ingedeeld bij de dienst van Gemeentewerken, een aparte dienst met een eigen administratie en begroting. Van een passende behuizing is nog geen sprake. De hoofdpost met garages blijft gevestigd aan de Paradijslaan 6, terwijl het pand Grote Berg 9 gedeeltelijk als kantoorruimte is ingericht. Op 10 augustus wordt een nevenpost gevestigd in het pand Broekseweg 19a. Een nieuwe verordening op de brandweer wordt op 8 maart 1942 vastgesteld en treedt op 15 juli 1942 in werking. De sterkte van het beroepskorps wordt opgevoerd tot 36 man, van wie twee administratieve ambtenaren. De staf en administratie verhuizen naar het pand Paradijslaan 23 (voormalig K.A.B.-kantoor).

Op 31 juli worden twee huizen in de Mauritsstraat door bommen getroffen, waarbij zes personen om het leven komen. Twaalf personen kunnen door de brandweer uit het puin worden gered.  Op 28 augustus stort een vliegtuig neer op acht huizen in de Woenselsestraat. Er zijn vijf doden te betreuren. Op 18 September komen twee kinderen om door spelen met vuur in een opslagplaats van roggestro aan de Kloosterdreef.

Op 6 december wordt Eindhoven zwaar getroffen door een bombardement. Een groot aantal winkels en woonhuizen wordt vernield. Onherstelbaar is het verlies van 136 mensenlevens. Verschillende brandweren uit de omgeving en zelfs uit Rotterdam verlenen assistentie.
 Peter Snellen beschrijft o.a. het waarom: "Philips werd in de tweede wereldoorlog gedwongen om onder meer radiobuizen te maken voor het Duitse leger, dat gretig de grote hoeveelheden afnam. Hoewel men in Eindhoven hoofdzakelijk verouderde buizen van niet al te beste kwaliteit leverde, had men in Engeland vernomen, dat er een nieuw type radiobuis ontwikkeld was. Er was angst, dat de Duitsers dit type ook in handen zouden krijgen. Daarom was er contact opgenomen met de regering in Engeland, met de vraag of men ook in Nederland zou mogen bombarderen. Het antwoord was positief, tot ieders verbazing. Al in november waren er waarschuwingen vanuit Engeland naar Nederland gestuurd, dat belangrijke industrieën (Rotterdamse havens, Philips e.d.) gebombardeerd zouden kunnen worden. De aanval stond gepland voor de woensdag voorafgaand aan 6 december, maar het weer gooide roet in het eten. De aanval werd verplaatst naar de vrijdag, maar het weer was nog niet opgeklaard. Daarom viel de bommenregen op zondag 6 december 1942."

Op 6 december 1942 bombardeerden de Engelsen de Philipsfabrieken op Strijp S in Eindhoven. De RAF maakte destijds zelf deze filmbeelden van de aanval.
91 bommenwerpers deden mee aan Operation 'Oyster'.

1943

De beroepsbrandweer groeit uit tot 69 man. Organiek wordt de brandweer ondergebracht bij de Staatsbrandweerpolitie onder supervisie van het Directoraat Generaal van Politie. Tot commandant van de afdeling Eindhoven wordt benoemd de heer J. Schmeink, lid van de N.S.B. Daar de bluswatervoorziening voor Eindhoven, behoudens voor enkele gedeelten van de binnenstad, geheel afhankelijk is van het gemeentelijk waterleidingnet door middel van ondergrondse brandkranen, wordt op 28 januari 1943 een plan vastgesteld voor het boren van een aantal diepwelbronnen met een capaciteit van ongeveer 1000 liter per minuut zandvrij water. In maart wordt met de uitvoering van 25 diepwelbronnen begonnen. 
De nevenwacht verhuist van de Broekseweg naar een groter perceel in de Oude Torenstraat. Een aparte afdeling preventieve dienst wordt in het leven geroepen, waarvoor een brandweerofficier wordt aangetrokken.
Op 30 maart brengt een bombardement door de geallieerden zware schade toe aan de Philipsfabrieken. Een groot gedeelte van het complex aan de Emmasingel brandt uit. De aanval kost 25 mensenlevens.

Extra informatie
Bovenste film Engels bombardement op Philipsfabrieken Eindhoven (1943) met Nederlands commentaar.
Hieronder  een film van het bombardement waar duidelijk de Philipsfabrieken te zien zijn en de enorme vernielingen in de omgevingen van de fabrieken.
De RAF bombardeerde de Philips-fabrieken omdat Philips -onder Duitse leiding- voor de Duitse bezetter produceerde.
De Engelsen bombardeerden bewust op een zondag om mensenlevens te sparen. Toch vielen er nog zo'n 150 doden in de straten rondom de Philipsfabrieken. Van de 93 Engelse bommenwerpers die aan de raid meededen, kwamen er 14 niet terug in Engeland.
De productie in de Philips-fabrieken kwam pas na ca 6 maanden weer volledig op gang.

1944

Van 5 tot en met 17 September zijn de bezettingstroepen druk in de weer met het vernielen van gebouwen door brand en explosieven. De brandweer, die zich in de meeste gevallen moet beperken tot het beschermen van de belendingen, verleent hulp bij tal van branden in scholen, kloosters, woningen en barakken, alsmede in het onderstation van de PNEM aan de Boschdijk.
In de eerste helft van September raakt de brandweer enkele voertuigen aan de terugtrekkende Duitse troepen kwijt. Zo worden op 5 September de Magirus-motorspuit en een Bickersspuit gevorderd.

Lees verslag van 4 tot 27 september 1944

Bijzondere set brandweerdocumenten over de laatste oorlogsdagen en bevrijding in Eindhoven

19 september 1944

Op 6 September nemen kapitein Schmeink en onderluitenant Fock bij hun desertie de auto van de commandant mee. Lees apart verslag

Op 19 September, daags na de bevrijding. verrast de Duitse luchtmacht het feestvierende Eindhoven met een zwaar bombardement. dat aan niet minder dan 177 burgers het leven kost. De binnenstad staat spoedig in lichterlaaie. De brandweer komt handen en water tekort. Het waterleidingnet is op verschillende plaatsen getroffen. waardoor de watervoorziening tijdelijk stagneert. Op verschillende punten in de stad raken auto's met munitie en benzine in brand, zodat de blusploegen voor een zware en zeer gevaarlijke taak staan.
Gedurende de hier opvolgende drie dagen moet nog veel nablussingswerk worden verricht. Ook assisteert de brandweer bij de opruimingswerkzaamheden, de drinkwatervoorziening en het leegpompen van kelders.

Na de bevrijding op 18 September wordt de Staatsbrandweerpolitie opgeheven. Het beroepskorps gaat op die datum weer naar de gemeente over. Het commando wordt opnieuw opgedragen aan ir. H. G. van Veldhoven. De heer Nieman wordt aangewezen tot plaatsvervangend commandant.
De sterkte van het beroepskorps loopt terug tot 65 man. De oorzaak hiervan ligt o.a. in de desertie van enkele N.S.B.-functionarissen, onder wie commandant J. Schmeink en de schorsing van enkele personeelsleden.

Per 1 oktober 1944 draagt het Militair Gezag (Sectie IV) de Eindhovense Brandweer op een mobiele brandweercolonne te formeren ter sterkte van 80 man; 76 man worden op arbeidscontract in dienst genomen. De brandweer staat vier bevelhebbers af om deze manschappen op te leiden. Het materieel, bestaande uit 24 motorspuiten en 12 trekkers, levert Militair Gezag. De legering heeft plaats in een gebouw van Gemeentebedrijven aan de Rietvinkstraat.

1945

Nu de omstandigheden stilaan weer normaal worden, dient de bezetting van de brandweer te worden herzien. Een psychotechnisch onderzoek leidt tot een drastische inperking van het personeel ; 30 man worden op wachtgeld gesteld. Na de reorganisatie, die op 15 oktober voltooid is. bedraagt de totale sterkte 35 man. Door de Rijksinspectie voor het Brandweerwezen wordt het ten gevolge van de Duitse roof uitgedunde voertuigenpark aangevuld met twee Austintrekkers, een Hartland-motorspuit met een capaciteit van 2500 liter per minuut en een Coventry Climax-motorspuit, waarvan de capaciteit 1000 liter per minuut bedraagt. Op 17 September wordt de nevenwacht Oude Torenstraat opgeheven. In samenwerking met de dienst Gemeentewerken wordt tevergeefs gezocht naar een oplossing van het huisvestingsprobleem. Op 15 oktober wordt een aantal personen van gemeentelijke diensten aangetrokken om te worden opgeleid voor een te vormen plichtbrandweer.

1946
Op 1 januari wordt het gerecruteerde personeel voor de plichtbrandweer aangesteld. De totale sterkte bedraagt 23 man. De sterkte van de beroepsbrandweer blijft op 35 man gehandhaafd. Onder leiding van burgemeester mr. H. A. M. T. Kolfschoten, die burgemeester Verdijk opvolgt, krijgen de plannen voor de bouw van een moderne brandweerkazerne geleidelijk vaste vorm. Op 7 September wordt het eerste lustrum gevierd. waarbij brandweerwedstrijden de hoofdschotel vormen. Het gemeentebestuur stelt hiervoor twee zilveren wisselbekers beschikbaar.


1947
De kazerne aan de Paradijslaan ondergaat enige verbeteringen, maar de huisvesting blijft toch onvoldoende.
Op 16 maart besluiten burgemeester en wethouders de vrijwillige brandweer op te heffen. Een rescuewagen wordt aangekocht. die in eigen beheer wordt omgebouwd tot ladderwagen. Naar aanleiding van een enquête onder de brandweercommandanten van de 32 gemeenten die sinds 1941 de kring Eindhoven vormen, wordt besloten periodiek bijeenkomsten te beleggen. Deze vorm van contact tussen de verschillende brandweren van de kring Eindhoven blijkt bijzonder gewaardeerd te worden.

1948

Op 15 februari wordt op verzoek van de geneesheerdirecteur van de Gemeentelijke Geneeskundige- en Gezondheidsdienst de brandweer als centrale meldingspost voor ongevallen en ziekentransport ingeschakeld. Tevens wordt overeengekomen. dat de brandweer het ongevallentransport geheel en het ziekenvervoer ’s nachts zal verzorgen. 
Op 1 november heeft de Eindhovense brandweer de Nederlandse primeur van een in eigen beheer vervaardigde neveltankwagen, voorzien van een Amerikaanse Bean Royal 55 pomp, met een capaciteit van 220 liter per minuut bij 500 toeren en 40 atmosfeer druk. De tank heeft een inhoud van 1800 liter.
De neveltankwagen is het resultaat van experimenten door de huidige commandant, de heer J. G. Nieman, in samenwerking met de agent van Bean Royal Pomp, de firma Boudewijn te Geldermalsen.
Het zegt toch wel iets, dat nadien nagenoeg alle brandweren in het land tot de aanschaf van neveltankwagens zijn overgegaan.
De heer ir. H. G. van Veldhoven krijgt op 12 december, op zijn verzoek, eervol ontslag als commandant in verband met zijn benoeming tot direkteur van Gemeentebedrijven.
Daar het pand Paradijslaan 23 moet worden ontruimd, verhuist de brandweer op 1 april naar het voormalige „Waaggebouw", Paradijslaan 15. De kazenering en de opslag van materieel is nu over vier plaatsen verspreid : Paradijslaan 6, Paradijslaan 15, de garage van Gemeentebedrijven aan de Nachtegaallaan en de fabriek van Baekers en Raaymakers aan de Steenstraat.
In het kader van de bevrijdingsweek geeft de Eindhovense brandweer in samenwerking met de Philipsbrandweer voor een groot publiek een groots opgezette demonstratie van de methoden van brandbestrijding vanaf de middeleeuwen tot heden. Een spuitbalwedstrijd tussen zeventallen van de gemeente en de Philipsbrandweer vormt het spectaculaire sluitstuk.
[ Zie onderstaaande Polygoon filmpje van 1 juni 1949 en de foto van het Lodewijk Napoleonplein waar het filmpje waarschijnlijk is opgenomen. Na de oorlog zijn op verschillende jaren diverse spuitbalwedstrijden gehouden.]

1949

De brandweer begroet op 1 februari haar nieuwe commandant, de heer ir. C. J. Oosterholt, voormalig hoofd van de Eindhovense luchtbeschermingsdienst, tevens voormalig direkteur van Gemeentebedrijven. 
Het einde van de huisvestingsmisere komt in zicht. Het gemeentebestuur besluit haast te maken met de bouw van een nieuwe kazerne. De gemeente verleent hiervoor een krediet van f 350.000,—.  De volgende stap is de aankoop van het bouwterrein aan de Edenstraat. De voorbereidingen vorderen snel en naar het zich laat aanzien zal spoedig tot aanbesteding van de bouw kunnen worden overgegaan.
In dit jaar wordt tevens een krediet verleend voor het aanschaffen van twee mobilofooninstallaties en een zendontvanginstallatie.
De preventieve dienst heeft het dit jaar extra druk in verband met de Internationale landbouwtentoonstelling. Polygoon geeft acte de presence bij de traditionele brandweerwedstrijd om de meest treffende momenten uit de spuitbalwedstrijd vast te leggen. Enkele dagen later kunnen de deelnemers in de bioscopen zien hoe ze zich geweerd hebben en... hoe nat het was. Aan het einde van het jaar telt het korps 39 man.


1950
Het ontwerp van de nieuwe kazerne, dat uit de koker komt van ir. W. Vroom van Gemeentewerken. wordt verder uitgewerkt en is tegen het einde van het jaar geheel gereed. Het door de gemeenteraad verleende krediet van f 350.000,— wordt verhoogd tot f 815.000,—.
Op uitnodiging van de winkeliersvereniging Grote Berg verzorgt de brandweer in de maand mei een demonstratie waarin ook behendigheidswedstrijden voor het personeel zijn opgenomen. Het geheel heeft een vlot verloop en valt zeer in de smaak van het publiek.

Sinterklaas

Bij de Brandweer werd Sinterklaas gevierd. Het speelgoed werd zelf gemaakt. Veel brandweerkinderen zullen hier goede herinneringen aan hebben. 

...

Na 40 jaar

De eerste "spuit" uit 1910 wordt herondekt in 1950

...

Nieuwbouw

In 1949  start de voorbereiding van een nieuwe brandweerkazerne aan de Edenstraat, die in 1952 in gebruik wordt genomen.

...

1951

In januari wordt de bouw van de kazerne aanbesteed. waarbij de bouwmaatschappij ..Brabant Oost" te Eindhoven als laagste inschrijver uit de bus komt. Het werk wordt aan dit bedrijf gegund. De aanvang van de bouw krijgt een feestelijk tintje. Burgemeester Kolfschoten steekt op 3 april, in aanwezigheid van een kleine kring van genodigden, officieel de eerste spade in de grond.
Tijdens de bouw moet het gemeentebestuur opnieuw in de geldbuidel tasten. In verband met de aanbesteding van o.a. centrale verwarming, elektrische installaties, riolering, aansluitingskosten, wordt het krediet verhoogd tot f 1.154.000,—. Voorts worden kredieten verleend voor de inventaris, alarminstallaties en ophoging en verharding van het terrein, tot een totaal bedrag van f 256.274,—. Het voertuigenpark wordt uitgebreid met een tweede neveltankwagen. De brandweer neemt zes motorspuiten van de Bescherming Bevolking onder haar hoede en houdt deze bedrijfsklaar.  [Wel maakt de Gemeentelijke Accountantsdienst bezwaar tegen de aanschaffing van een 9-tal z.g. Sint Christoffel-plaquetten in de brandweerwagens, totale kosten 26,50 gulden, het college van B&W beslist wie deze uitgaven moet betalen. Zie documenten Sint Christoffel-plaquetten discussie.]
Instructie en voorlichting wordt gegeven aan brandweergroepen uit de bewoners van complexen houten woningen in Tivoli en Tongelre. In Tongelre zijn ook de dames van de partij, voor het geval de nood aan de man komt als de echtgenoten van huis zijn.

Diverse demonstraties worden gegeven op het gebied van nevelblussing. Er komen tal van deskundigen naar Eindhoven, die er op gebrand zijn met deze voor velen nog nieuwe blusmethode kennis te maken.
En natuurlijk zijn er ook dit jaar weer brandweerwedstrijden, waarbij ditmaal voor het eerst de wedstrijdvorm meer is afgestemd op de praktijk.

Het glas-in-lood werk is geplaatst in 1952 in de nieuwe brandweerkazerne aan de Edenstraat. Het glas-in-lood arm  is gemaakt door Hein  F. M. Boumans uit Asten .
Met de tekst: " een voor allen, allen voor een" hiernaaast zijn afgebeeld: een aantal historische gebouwen en gebeurtenissen uit Eindhoven. 

1952

Op 22 november is het zo ver : de nieuwe kazerne wordt officieel in gebruik genomen. In bijzijn van vele gasten draagt burgemeester Kolfschoten het gloednieuwe pronkstuk over aan commandant Oosterholt.  Zie ook nieuwe kazerne
Tegelijk met de ingebruikneming van de nieuwe kazerne worden een aantal particuliere en openbare brandmelders in bedrijf gesteld welk aantal in de loop der jaren nog wordt uitgebreid. Met het oog op de gestadige stadsuitbreiding wordt het beroepskorps in de loop van het jaar uitgebreid tot 41 man. De nieuwe brandweerkazerne trekt tal van belangstellenden. Ook de burgerij wordt in de gelegenheid gesteld het gebouw te bezichtigen. De toeloop is zo groot dat de aanvankelijk vastgestelde periode van bezichtiging enkele malen moet worden verlengd. Veel bekijks trekt ook de nieuwe volautomatische Magirus-ladderwagen waarvan de ladder tot 27 meter kan worden uitgeschoven. De wagen is verder voorzien van een voorbouwpomp met een capaciteit van 1600 liter per minuut.

1953
Een verdere uitbreiding van de beroepsbrandweer brengt de personeelssterkte op 44 man. In de loop van het jaar wordt een trekker-manschappenwagen „B-M.W.” uit de dienst genomen en vervangen door een D.A.F.-trekker-manschappenwagen.
Ten behoeve van de Bescherming Bevolking neemt de brandweer negen benzine-motorspuiten en twintig diesel-motorspuiten in ontvangst, die ondergebracht worden in de industriehal aan de Hallenweg. De totstandkoming van het hoogspoor, waardoor de beruchte Woenselse overweg tussen het noordelijk en zuidelijk gedeelte van de stad vervalt, is natuurlijk ook voor de brandweer van grote betekenis. Het noordelijk stadsdeel Woensel is nu beter en sneller bereikbaar.
In de historische optocht ter gelegenheid van de feestelijke ingebruikstelling van het hoogspoor is ook de brandweer met enkele voertuigen vertegenwoordigd.
De nieuwe kazerne wordt voorzien van een bliksembeveiliging en op de toegangspoort worden smeedijzeren lampen aangebracht.


1954
Op 1 februari legt de heer ir. C. J. Oosterholt zijn functie als commandant neer in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Op dezelfde datum wordt het commando overgedragen aan de heer ir. H. G. van Veldhoven. De commandowisseling heeft plaats in de remise van de kazerne in aanwezigheid van leden van het gemeentebestuur, de hoofdinspecteur voor het Brandweerwezen. het personeel en vele andere belangstellenden.
Op 15 april viert de brandwacht 1e klasse J. Lamers zijn 25-jarig brandweerjubileum.
Per 1 juli worden drie telefonisten voor de alarmcentrale aangesteld in de rang van Huishoudelijke Dienst. Door deze uitbreiding bedraagt de totale sterkte van het beroepskorps 47 man. Hen viertal verouderde brandweervoertuigen wordt uit de roulatie genomen en verkocht.
Het hoofdtrappenhuis is enige tijd atelier voor de kunstschilder F. Jacobs uit Deurne. die hier een grote wandschildering aanbrengt. waarin de niet aflatende strijd tegen het vuur wordt uitgebeeld.
Op 28 december biedt burgemeester Kolfschoten de wandschildering namens het gemeentebestuur aan het korps aan als blijk van waardering voor het vele werk dat de brandweer in de oorlogsjaren 1940-1944 voor de gemeenschap heeft verricht.
Het aantal bezoekers van de brandweerkazerne is tegen het eind van het jaar opgelopen tot 7180


1955

Een grote uitslaande brand in de goederenloods van de Nederlandse Spoorwegen op 8 okt. '1955 

De brandweer steekt zich dit jaar behoorlijk in het nieuw. De Kromhout-autospuit, het tweede gemotoriseerde uitrukvoertuig van de brandweer, wordt na zeventien jaren trouwe dienst afgedankt. Hetzelfde lot treft een neveltankwagen.
In de kazerne wordt plaats gemaakt voor twee Magirus-neveltankwagens en drie Volkswagens, waarvan een uitgevoerd als lichte bluseenheid en voorzien van een draagbare motorspuit.
Op de binnenplaats wordt voor het personeel een overdekte rijwielstalling geplaatst.
Als gevolg van een nieuwe verordening op de organisatie en het beheer van de brandweer wordt de bosbrandweer — zonder officieel vertoon — opgeheven.

1956

In de loop van dit jaar worden de gelederen opnieuw versterkt. De personeelsbezetting van het beroepskorps groeit uit tot 51 man. De plichtbrandweer wordt uitgebreid met 10 leden en gebracht op 33 man.
Teneinde meer eenheid te brengen in de adviezen inzake preventievraagstukken wordt op 8 mei een preventiewerkgroep voor Noord-Brabant en Limburg in het leven geroepen.
Op 22 September wordt de stad opgeschrikt door het neerstorten van een straaljager in het stadsdeel Strijp. Vijftien woningen lopen mede door brand aanzienlijke schade op. De lijst van slachtoffers vermeldt twee doden en twintig gewonden. [Meer over deze straaljagerramp]

1957
Op 4 februari neemt de brandweer afscheid van burgemeester Kolfschoten, die ..eerste burger” van ’s-Gravenhage wordt.
Op voorstel van de commandant wordt in maart gestart met periodieke bijeenkomsten voor het kader van de brandweer. Tevens wordt op zijn initiatief een personeelskern gevormd.
Op 1 mei vindt de installatie plaats van de nieuwe burgemeester, mr. dr. Ch. J. M. A. van Rooy.
Groot alarm op 8 mei ( datum is 22 -23 mei 1956). De brandweer komt met zwaar materieel in actie bij de uitslaande brand in het houten bijgebouw van ..Sancta Ursula" aan de Stratumsedijk, waarin o.a. de raadszaal is gevestigd. Bij aankomst blijkt dat de melding vrij laat is binnengekomen. Het vuur heeft al zover om zich heen gegrepen. dat er weinig meer te redden valt. Het stenen hoofdgebouw kon echter worden behouden.


1958

Een nieuwe opzet van de administratie brengt de bezetting van deze afdeling terug tot een functionaris.
Een adjunct-hoofdbrandmeester wordt tijdelijk gedetacheerd bij de brandweer te Roermond vooruitlopend op zijn benoeming tot commandant aldaar.
Aangesteld worden een aspirant-brandwacht, twee brandwachten 2e klasse en twee aspirantbrandweerofficieren. De totale sterkte bedraagt nu 53 personeelsleden.

Het uitrukmateriaal wordt aangevuld met een volkswagenbusje en een aanhangwagen voor slangentransport. Een Austin-trekker wordt overgedaan aan de dienst Bescherming Bevolking.
Door de zorg van deze dienst worden dertien nieuwe bronnen aangeboord (cap. 2000 1/m), waarmee het aantal diepwelbronnen in de gemeente op 41 wordt gebracht.
De huistelefooninstallatie wordt uitgebreid met een aansluiting ten behoeve van de Philips- brandweer, zodat een rechtstreeks onderling contact kan worden onderhouden. Een soortgelijke aansluiting komt tot stand met de Gemeentelijke Geneeskundige- en Gezondheidsdienst.

Deze rechtstreekse lijnverbinding heeft ten doel de berichtgeving ten behoeve van het ziekenvervoer van de G.G.G.D. na 18.00 uur en op zon- en feestdagen te doen uitvoeren door de centralist van de brandweer.
Vanaf mei wordt de telefooncentrale ingeschakeld voor een zogenaamde ..boodschappendienst" voor de plaatselijke artsen.
Op uitnodiging van de commandant zijn de dames van het personeel op 4 en 11 mei bij de brandweer te gast. De gastheren hebben natuurlijk niets nagelaten om een zo gunstig mogelijke indruk van hun werkmilieu te geven. De dames zijn vol lof en de echtgenoten stijgen zienderogen in aanzien. Op 5 juli herdenkt de ondercommandant J. G. Nieman het feit dat hij 25 jaren in brandweerdienst werkzaam is geweest.

Extra foto uit 1959 De eerste gebrevetteerde duikers van het Eindhovense korps.
V.l.n.r: A. de Vaan en de brandwachten Moonen, Martien van Brussel en van Luijk
bron: De Brandweer van de Lichtstad van Peter Snellen, 1992

1959

Door de invoering van een drie-ploegenstelsel worden de sinds 1946 geldende diensttijden van het personeel in januari tot een 70-urige werkweek teruggebracht.
Burgemeester mr. dr. Ch. J. M. A. van Rooy neemt op 16 mei afscheid in verband met zijn benoeming tot minister. Op 28 oktober wordt hij opgevolgd door ir. H. B. J. Witte.
De aktiviteiten van de dienst Bescherming Bevolking leveren zeven nieuwe bronnen op. zodat het totaal aantal bronnen thans 48 bedraagt. Deze worden regelmatig door de brandweer gecontroleerd en onderhouden.
In het Sportfondsenbad gaat dit jaar voor het eerst een zwemcursus voor het personeel van start. Eerste indruk van de instructeurs : weinig watervrees !
Brandmeester Geenen viert op 4 juli zijn zilveren brandweerjubileum.


1960
Door de aanstelling van drie brandwachten groeit de personeelsbezetting tot 56 man. De belangstelling voor de brandweerkazerne houdt aan. Sinds november 1952 hebben nu ruim 21.000 mensen het gebouw bezichtigd.
Door het gemeentelijk Bureau Voorlichting en Publiciteit wordt de kazerne geregeld in de bezoekprogramma’s opgenomen.
De dienstcommissie komt tweemaal bijeen voor het bespreken van enkele vraagstukken inzake de verlof- en diensttijdenregeling.


1961
De Baghytra-hogedrukpompen van beide Magirus-neveltankwagens worden vervangen door Reichert-tandradpompen.
Verder krijgt een van de neveltankwagens een voorbouwpomp. Een andere aanwinst voor het uitrukmaterieel is een .Jandrover”. die als hogedruk-neveltankwagen klein vermogen dienst gaat doen. De uitrusting voor reddingswerkzaamheden wordt aangevuld met een duikerspak. Het personeel neemt regelmatig duikproeven in het Sportfondsenbad.
In verband met de gestadige uitbreiding van de stad komen er 167 ondergrondse brandkranen bij. Het totale aantal ondergrondse brandkranen in de gemeente bedraagt thans 3231.


1962
Op 1 augustus legt de commandant, ir. H. G. van Veldhoven, zijn functie neer in verband met het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Met ingang van dezelfde datum wordt het commando overgedragen aan ir. A. Timmer, adjunct-direkteur van Gemeentebedrijven. De aanstelling van twee adjunct-hoofdbrandmeesters brengt de sterkte op 58 personeelsleden. Instructeurs van de Vliegbasis Eindhoven geven aan daarvoor in aanmerking komende korpsleden onderricht in het redden bij vliegtuigongevallen.
De Vauxhall-personenwagen wordt vervangen door een Daffodil. Voor een van de Magirus ladders wordt een nieuw chassis gekocht. Het vrijgekomen Ford-chassis wordt aangehouden ten behoeve van de rijopleiding.
In november komt de rechtstreekse aansluiting met de Gemeentelijke Geneeskundige- en Gezondheidsdienst in verband met het gereedkomen van het nieuwe G.G.G.D.-gebouw te vervallen.
Het telefoonnummer 22223 van de brandweercentrale wordt ingeschakeld ten behoeve van het inroepen van hulp van het Wit-Gele Kruis.
Met het oog op het grote aantal baldadige brandmeldingen (in 1961 blijkt het in 90 procent van de gevallen loos alarm te zijn) worden de zestien openbare brandmelders in de stad verwijderd. 



Foto de kantine [nu ontmoetingsruimte] 1962.
Aan tafel: Piet van de Heuvel, Ad Meeuwis, Huub van Bekhoven, Frans van Rooy, Frans Heijmans en Gerrit Hendriks.
Staand voor de bar: Piet Swinkels, Jo van Gerwen, Ben Pruijsen en Frans van Laarhoven.
Voor het biljart: Cor Merrienboer.
Achter de bar: Gerard van Gorp en Ties Vermeulen.  Bron: museumbrandweereindhoven

1963


In opdracht van het gemeentebestuur neemt de brandweer het vervoer op zich van lichamelijk gebrekkige kinderen, waarvoor speciale busjes in de kazerne worden gestationeerd.
In verband hiermee worden twee chauffeurs in dienst genomen. De administratie wordt uitgebreid met een schrijver, terwijl het aantal centralisten van vier op vijf wordt gebracht. De totale sterkte van het personeel van de beroepsbrandweer bedraagt nu 62 man.
Op 1 juni treedt de heer ir. A. Timmer af als commandant, wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Met ingang van dezelfde datum wordt de heer J. G. Nieman tot commandant benoemd. Hij is na de heer Dijkstra de tweede beroepscommandant.
In de twee Magirus-neveltankwagens wordt een schuimgenerator ingebouwd, zodat nu ook het in deze voertuigen aanwezige reservoir voor schuimvormend middel kan worden benut.
Een neveltankwagen (Ford) met Bean-hogedrukpontp gaat in bruikleen naar de brandveiligheidsdienst van de technische hogeschool, die nu „220 liter per minuut” onder handbereik heeft.
Een drietal portofoons wordt aangekocht waardoor een snellere coördinatie bij brand en hulpverlening mogelijk wordt.
Maar ook de eigen veiligheid heeft de aandacht. De kazerne krijgt door bemiddeling van Gemeentewerken een nieuwe en meer uitgebreide bliksembeveiliging.

Fit blijven: van links naar rechts: eerste onbekend,  Piet van de Heuvel,  Cor Merrienboer, Theo Stokman, Harrie Goosens,  Frans van Rooy en Piet Swinkels.

1964

Onze voetbal-commissie organiseert op 2 mei het internationaal brandweer-voetbaltoernooi om de Prins Bernhard-wisseibeker.
Deze trofee gaat voor het eerst naar de Eindhovense brandweer. die in dit vierde jaar van haar deelneming Enschede, Utrecht, Rotterdam, Amsterdam, Hilversum, Middelburg. Dordrecht, ’s-Hertogenbosch, Arnhem en Haarlem achter zich laat.
Twee adjunct-hoofdbrandmeesters beëindigen met succes de tweejarige rijksopleiding tot beroepsbrandweerofficier.
Tengevolge van de opening van de stadsschouwburg is het aantal bewakingsdiensten belangrijk toegenomen en wel van 630 in 1963 tot 928 dit jaar.
Het is te verwachten dat dit aantal in de toekomst nog aanmerkelijk zal oplopen.
Aan het einde van het jaar is het korps 64 man sterk.


1965
Dit jaar verliest de brandweer drie personeelsleden wegens het overlijden van de brandwacht A. van Dijck (36 jaar) na een langdurig ziekbed, de onderbrandmeester H. Verschuuren (46 jaar) en de schrijver G. Schouten (49 jaar), beide laatsten in de brandweerkazerne plotseling van ons heengegaan, Het verscheiden van deze collega’s wordt door het gehele korps diep betreurd. Het zijn de eerste verliezen door sterfgeval in het bestaan van de beroepsbrandweer. Het korps deelt ook in de vreugde bij het zilveren jubileum van de brandmeester J. C. Geenen, de brandwacht le klasse P. van Diepen en de heer J. van de Moosdijk, die allen 25 jaar in dienst zijn van de gemeente Eindhoven.


De brandweer krijgt dit jaar voor het eerst een medewerkster : mejuffrouw H. E.H. Driessen. Een deel van de administratie wordt aan haar zorgen toevertrouwd.
Na de indiensttreding van nog drie nieuwe collega's zijn we met zijn vijfenzestigen.
Het uitrukmaterieel wordt aangevuld met cen DAF-autospuit, lagedruk capaciteit 2800 liter per minuut, tevens voorzien van een poederinstallatie van 500 kg. Een DAF-trekker-manschappenwagen en een Bean-hogedruk neveltankwagen worden overgedaan respectievelijk aan de dienst Bescherming Bevolking en Gemeentebedrijven van Eindhoven.
Op 22 februari veroorzaakt een ondeugdelijke schoorsteen brand in een oud huis aan de Schootsestraat, waarbij twee doden en een zwaar gewonde te betreuren zijn.
Naar aanleiding hiervan besluit het gemeentebestuur alle vooroorlogse woningen in de gemeente op brandveiligheid te doen controleren. Dit jaar wordt hiermee een aanvang gemaakt in gemeente- en Philips-woningen.

1966

25 Jaren beroepsbrandweer Eindhoven. In dit jubileumjaar bereikt de brandweer een sterkte van 68 personeelsleden. Een adjunct-hoofdbrandmeester verlaat de rijksopleiding als brandweerofficier. Het rijdend materieel bestaat uit :
2 neveltankwagens (Magirus), capaciteit 400 liter per minuut met voorbouwpomp, capaciteil respectievelijk 2200 liter per minuut en 1600 liter per minuut;
1 autospuit (DAF) lage druk, pompvermogen 2800 liter per minuut, voorzien van een poeder-installatie met een capaciteit van 500 kg;
2 ladderwagens (Magirus). lengte van de ladders respectievelijk 27 en 17 meter;
2 blusvoertuigen (Volkswagen), Kronenburg-motorspuit. vermogen 1000 liter per minuut;
1 hoge druk bluseenheid (Landrover). capaciteit 70 liter per minuut;
I materiaalwagen (Volkswagen);
1 bestelwagen (Volkswagen) voor vervoer van blusapparaten;
1 commandowagen (Volkswagen) met geluidsinstallatie;
1 personenwagen (Daffodil);
3 aanhangwagens ten behoeve van slangen. blusapparaten en een poedereenheid (250 kg);
2 motorspuiten klein vermogen.

Een verbetering van de alarmering is in zicht nu voor de invoering van een nieuw oproepsysteem een krediet beschikbaar is gesteld. 
1966: de brand op de Jan van Eyckgracht (1966) werd met behulp van de poederinstallatie geblust

Nawoord

De Eindhovense brandweer heeft 25 bewogen jaren achter zich. De kroniek over deze periode is sober gehouden. Zij beperkt zich tot zakelijke gegevens, tot een handjevol nuchtere feiten. Maar achter deze feiten gaat het lief en leed schuil van de mannen die zich in al die jaren, vaak onder gevaarlijke omstandigheden, hebben ingezet voor de bescherming van de burgerij en haar bezit. Onverdeeld bleef ook veel van het wel en wee van de stedelijke gemeenschap, waarmee de brandweer zich zo nauw verbonden weet.
Er is alle reden om met voldoening terug te zien op wat in de afgelopen 25 jaren in goede samenwerking kon worden bereikt.
Er is in die tijd veel veranderd. De brandweer is een volwassen instituut geworden. Zij kreeg een uitstekende uitrusting en beschikt over een kazerne die aan hoge eisen voldoet.
De samenwerking met andere brandweren in de kring Eindhoven en daarbuiten is voortreffelijk.
Bij het afsluiten van de eerste kwarteeuw beroepsbrandweer Eindhoven gaat onze bijzondere dank uit naar allen die in deze periode aan de opbouw van de brandweer hebben bijgedragen.

Aanbieden van het boekje “25 Jaren Beroepsbrandweer Eindhoven”. Het geeft een mooi beeld van de geschiedenis van de Eindhovense brandweer.  
Eindhoven, September 1966.

25 jarig jubileum

1941 -1966 25 jarig jubileum Brandweer Eindhoven

menu

Kip stond centraal op het jubileummenu.
We blijven gewoon doen in Eindhoven.

J.G. Nieman

Aanbieden van het bovenstaande boekje en historische foto, die een mooi beeld geeft van de geschiedenis van de Eindhovense brandweer. Met dank aan Han Nieman (zoon) en alle brandweer mensen voor beschikbaarstellen van dit materiaal.

Functionarissen bij de Brandweer vanaf 1941 tot 1966 
Commandanten :
J. Dijkstra 1942-1943
J. J. F. Schmeink 1943-1944
Ir. H. G. van Veldhoven 1944-1949
Ir. C. J. Oosterholt 1949-1954
Ir. H. G. van Veldhoven 1954-1962
Ir. A. Timmer 1962-1963
J. G. Nieman 1963-

Brandweerofficieren :
J. G. Nieman 1941-1963
J. B. Straatman 1942-1944
M. L. M. N. van Dijck 1950-
C. A. van Meurs 1954-1959
W. Th. van de Haterd 1958-1961
Th. M. H. van de Akker 1958-
L. J. Welling 1962-
J. J. Blaauwkamer 1962-
A. de Vaan 1964-

Brandmeesters : 
J. C. J. Geenen 1941-
A. A. van de Nobelen 1941-1950
M. H. de Laat 1941-
C. F. van de Loo 1941-1952
A. W. Kleverkamp 1941-1955
C. van Baak 1943-
A. L. Fock 1944-1944
A. Raaymakers 1945-
G. F. Hanselaar 1953-1956
M. C. van de Broek 1956-1956

Onderbrandmeesters :
L. J. H. Boucher 1941-1945
H. J. Scheij 1941-1945
G. C. Schouten 1941-1963
M. Stas 1943-1954
W. Spronk 1943-
H. Verschuuren 1943-1965
A. van de Wildenberg 1956-
J. Hottinga 1956-1957

Hoofdbrandwachten :
M. A. C. Grijseels 1941-1945
A. C. van Egdom 1941-1950
H. A. H. Hofmans 1942-
J. Rorije 1943-
G. Habraken 1943-
W. J. de Geus 1943-
P. J. C. Holten 1943-
P. Lambrechts 1943-
H. J. Tielemans 1944-1965
H. J. M. van Bekhoven 1945-
G. A. Greve 1945-1963
J. H. Lamers 1946-1962
A. C. Verschueren 1947-
Th. A. Stokman 1947-
J. van de Moosdijk 1947-1962
J. J. A. v. d. Bersselaar 1949-
M. P. van de Steen 1952-
J. H. ter Bogt 1953-1964
A. Hageman 1954-
F. Q. van Laarhoven 1955-
J. J. van Staalduinen 1956-
Th. T. van de Mierden 1956-
F. G. van de Donk 1956-
J. E. de Wijs 1957-
J. H. van Gerwen 1957-
C. J. M. van Merrienboer 1957-
G. J. Hendriks 1958-
H. H. Klasens 1959-
A. J. G. van Lierop 1959-

Brandwachten :
H. J. Langenhuysen 1941-1945
J. J. Criits 1941-1946
H. J. Derkse 1941-1945
M. v. d. Dungen 1941-1945
T. H. van Gemert 1941-1943
G. J. van Compel 1941-1943
J. G. Harka 1941-1943
J. A. de Jong 1941-1945
A. C. de Puit 1941-1944
M. C. van Riel 1941-1942
G. F. Antonis 1941-1945
P. N. van Diepen 1941-
J. M. E. van de Honert 1941-1943
A. Th. C. Janssen 1941-1946
A. Zopki 1941-1946
H. A. Schutjes 1941-1945
A. N. Vervaart 1941-1945
J. J Joutsma 1941-1945
G. G. A. van de Wielen 1941-1945
A. A. v. Sleeuwen 1942-1963
A. A. van de Biggelaar 1942-1943
J. P. Klaassen 1942-1943
J. P. van 't Hof 1943-1945
P. J. Bax 1943-1945
H. Gortmaker 1943-1945
J. van Kasteren 1943-1957
A. A. Kup 1943-1945
H. Vlemmix 1943-1943
P. J, Kamphuis 1943-1944
G. Q. P. Buizert 1943-1952
J. P. J. Timmermans 1943-1943
K. J. van Brero 1943-1944
A. J. Janssen 1943-1946
P. M. Verstappen 1943-1944
A. H. v. d. Velden 1943-1945
H. Dings 1943-1952
M. H. J. de Brouwer 1943-1953
H. J. van de Ulde 1943-1945
W. Grootjans 1943-1945
J. H. van Gestel 1943-1944

Eerst wanneer het aan den lijve deert, wordt de brandweer het meest geëerd; een minuut door vlugheid verkregen heeft menigen brand terdege bestreden
[afsluitende zin in het boekje]